Những biện pháp hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc – nước đóng góp 90% nguồn cung đất hiếm trên thế giới trong thời gian qua đã ảnh hưởng lớn tới chuỗi cung ứng toàn cầu. Do vậy, triển vọng Trung Quốc sẽ nới lỏng hạn chế xuất khẩu đất hiếm đến mức nào sau vòng đàm phán tại London đang là vấn đề rất được thị trường quan tâm.
Ngay trước thềm vòng đàm phán với Mỹ, Trung Quốc đã công bố các số liệu mới cho thấy, lượng xuất khẩu đất hiếm – một trong những trọng tâm của tranh chấp thương mại song phương – đã tăng trở lại trong tháng 5. Tổng cộng, đã có hơn 5.800 tấn đất hiếm được xuất khẩu, tăng 23% so với tháng trước đó, và đánh dấu tháng cao nhất trong vòng một năm qua.
Trước đó, hôm 7/6, Bộ Thương mại Trung Quốc cũng phát đi những tín hiệu tích cực khi cho biết, sẵn sàng đẩy nhanh quá trình thẩm định và phê duyệt các đơn xin xuất khẩu đất hiếm cho doanh nghiệp thuộc Liên minh châu Âu (EU), qua đó giúp giảm bớt áp lực lên chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, ngay cả trong trường hợp cuộc đàm phán tại London đạt được kết quả khả quan, khả năng Trung Quốc nới lỏng đáng kể các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm sẽ là không cao.
Giáo sư Sonny Lo – Trường Đại học Hong Kong (Trung Quốc) cho biết: “Trung Quốc hiện không thực sự tin tưởng phía Mỹ trong vấn đề quản lý đất hiếm. Nói cách khác, nếu Trung Quốc mở cửa hoàn toàn việc xuất khẩu đất hiếm, lợi thế rất lớn sẽ nghiêng về phía Mỹ. Vì vậy, chúng tôi tin rằng, Trung Quốc có thể nới lỏng các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm, nhưng không đạt được mức mà phía Mỹ mong muốn”.
Thậm chí, trong trường hợp căng thẳng giữa hai nền kinh tế tiếp tục nóng lên, tương tự như những gì diễn ra sau vòng đàm phán hồi tháng 5, các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm hoàn toàn có thể được Trung Quốc áp dụng trở lại, thậm chí là ở mức độ cao hơn.
Tiến sĩ Hoo Chiew Ping – Trung tâm Quan hệ Quốc tế Đông Á (EAIR) CAUCUS, Malaysia đánh giá: “Hiện tại, các biện pháp hạn chế xuất khẩu đang được áp dụng với 7 loại nguyên tố đất hiếm. Những đây cũng là tín hiệu cảnh báo rằng, họ có thể bổ sung thêm những loại khác vào danh sách này. Nếu tranh chấp thương mại Mỹ – Trung tiếp tục xấu đi, chúng ta có thể thấy nhiều nguyên tố hơn bị đưa vào danh sách hạn chế xuất khẩu”.
Kiểm soát xuất khẩu các sản phẩm nhạy cảm như đất hiếm dự kiến vẫn sẽ là chủ đề nóng nhất trong đàm phán thương mại Mỹ – Trung Quốc. Bắc Kinh sẽ tiếp tục coi đây là một quân bài quan trọng trong đàm phán, trong bối cảnh giới chức Washington vẫn đang duy trì quan điểm hạn chế xuất khẩu các công nghệ bán dẫn tiên tiến nhất cho Trung Quốc.
Nguồn: VTV