Đơn hàng xuất khẩu gạo giảm mạnh
Hiện giá gạo xuất khẩu đã xuống mức thấp nhất 9 năm qua. Cụ thể, gạo 5% tấm đang ở mức 399 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 371 USD/tấn. Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) vừa đưa dự báo, xuất khẩu gạo năm nay sẽ chỉ đạt 7,5 triệu tấn.
Từ đầu năm đến nay, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm xuống thấp nhất thế giới. Đặc biệt, trong vòng 10 ngày đầu của tháng 2, giá gạo xuất khẩu càng giảm nhanh.
Theo VFA, hiện tại nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo đang rất lo lắng, vì số đơn hàng giảm rất mạnh, có những doanh nghiệp cho biết không có đơn hàng nào ký kết cho thời gian xuất khẩu trong tháng 2. Việt Nam sắp bước vào vụ thu hoạch đông xuân – vụ có sản lượng lớn nhất năm. Thời tiết thuận lợi nên sản lượng dự báo sẽ dồi dào.
Đơn hàng xuất khẩu gạo giảm mạnh
Doanh nghiệp tìm hướng xuất khẩu mới
Thị trường lúa gạo trầm lắng, giá lúa thu mua ở Đồng bằng sông Cửu Long từ đầu năm đến nay xuống thấp. Nguyên nhân là do nguồn cung tiếp tục tăng ở nhiều quốc gia, trong khi các nước nhập khẩu lớn đều đang có chủ trương gia tăng sản xuất, kèm theo chính sách hạn chế nhập khẩu gạo giá cao trong năm nay. Tuy nhiên, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo điều tiết theo cung cầu, nhưng riêng dòng gạo thơm và chất lượng cao vẫn có thị trường riêng, nên giá các loại gạo này không giảm.
Khoảng 100 tấn gạo của doanh nghiệp vừa được xuất kho để giao cho đối tác ở châu Âu. Nhờ chế biến các dòng gạo thơm và làm ăn uy tín với các đối tác nên nhà máy luôn bán được giá tốt.
Ông Nguyễn Văn Nhựt – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Hoàng Minh Nhật cho biết: “4 công hàng này được khoảng 100 tấn. Mức giá với gạo Jasmine hiện nay chúng tôi bán trên 700 USD/tấn. Trong năm mới, kỳ vọng thị trường này sẽ tăng trưởng và ổn định”.
Khoảng 5 năm trước, những hạt gạo đặc sản chủ yếu tiêu thụ quanh quẩn thị trường nội địa, tuy nhiên, hiện nó đã chinh phục các siêu thị ở châu Âu. Điều này cho thấy, đầu tư nâng cao chất lượng là chìa khóa thành công giúp hạt gạo Việt Nam ngày một vươn xa.
Ở một diễn biến tích cực khác, các sản phẩm gạo hữu cơ được sản xuất xanh sạch và ít phát thải, còn bán được hơn 1.000 USD/tấn. Điển hình tại nhà máy này vừa gia tăng lợi nhuận tới hàng triệu USD nhờ đầu tư sản xuất các dòng gạo nói trên.
Ông Trần Trương Tấn Tài- Tổng Giám đốc Công ty Lúa gạo Việt Nam nêu ý kiến: “Giảm khoảng 4.226 tấn carbon trên 997 ha. Chúng tôi tham gia mở rộng trong vụ mùa đầu tiên. Xuất khẩu gạo của chúng tôi tập trung vào nhóm đó nên giá trị xuất khẩu từ 1.000 – 1.500 USD/tấn”.
Ông Trần Thanh Hiệp – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang nhận định: “Hứa hẹn lan tỏa trong vụ đông xuân và những vụ tiếp theo rất tích cực. Tôi cho rằng, đây là một trong những tín hiệu mà nó sẽ tiếp nối và hiệu ứng để cho người nông dân thay đổi tư duy trong sản xuất và các cấp, các ngành cùng hỗ trợ để từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm hạt gạo”.
Tháng 1 vừa qua, xuất khẩu gạo nước ta đạt hơn 500.000 tấn với 308 triệu USD. Theo các doanh nghiệp, trong tháng 3, các gói thầu nhập khẩu sẽ mở lại, khi đó thị trường sẽ khởi sắc hơn.

Việt Nam phải linh hoạt hơn trong chiến lược, tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm và tối ưu hóa thương hiệu
Hợp tác nâng cao chất lượng gạo đặc sản
Theo ngành nông nghiệp, dù thị trường đang gặp khó, nhưng Việt Nam vẫn có lợi thế lớn nếu chú trọng vào chất lượng gạo. Các dòng gạo thơm, gạo dẻo cao cấp như ST25 tiếp tục nhận được sự ưa chuộng từ các thị trường yêu cầu cao. Vì vậy, để nâng cao tính cạnh tranh, đòi hỏi cần phải ứng dụng các công nghệ mới trong sản xuất, minh bạch hóa thông tin nguồn gốc xuất xứ. Và để giải quyết hiệu quả bài toán này, một số địa phương đã trực tiếp phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ, nhằm nâng cao giá trị hạt gạo đặc sản.
Vừa qua, thương hiệu Gạo ST25 mới đã được công bố. Sản phẩm này được trồng tại trực tiếp tại huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng, nơi tạo ra mẫu gạo đạt giải gạo ngon nhất thế giới năm 2019 và 2023. Điểm mới của sản phẩm là áp dụng những công nghệ hiện đại, xuất khẩu vào các thị trường Australia và EU.
Ông Vũ Ngọc Đỉnh – Chủ tịch Hội đồng quản trị TECHPAL Group đưa ra ý kiến: “Khi chúng tôi ứng dụng khoa học công nghệ vào, chúng tôi có những quản trị, quản lý được về mặt quản lý từ xa, chẳng hạn như quản lý về vùng trồng, đánh mã số, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, cả những cái vấn đề liên quan đến chống hàng giả, hàng nhái. Từ giống cho đến đơn vị nuôi trồng, hóa đơn phân bón để đưa vào trong chuỗi gọi là một đơn vị trung gian, truy xuất nguồn gốc i-check để lưu trữ cũng như nằm trong chuỗi Blockchain”.
Ông Nguyễn Thành Duy – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Sóc Trăng nhận định: “Khi bà con tham gia theo chuỗi với các tổ hợp, hợp tác xã nông nghiệp chất lượng cao thì sẽ được tập huấn hướng dẫn về cách thức trồng theo đúng quy trình Global GAP. Như vậy, bà con cũng chính là những người tìm kiếm thị trường, quyết định về giá cả cũng như xác định chất lượng của mình. Bà con làm chủ trên cánh đồng của mình, trên sản phẩm của mình”.
Tỉnh Sóc Trăng hiện cũng đang tiếp tục phối hợp để phát triển thêm nhiều giống lúa ST mới, giúp bà con nông dân gia tăng thu nhập ngay trên chính mảnh đất quê hương.
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, xuất khẩu gạo toàn cầu năm 2025 dự kiến đạt 56,3 triệu tấn, tăng 2,3 triệu tấn so với dự báo trước đó. Nguồn cung dồi dào sẽ gia tăng áp lực cạnh tranh giữa các quốc gia xuất khẩu. Hiện các quốc gia sản xuất gạo lớn như Thái Lan, Ấn Độ, Pakistan đang đẩy mạnh cung ứng để tận dụng cơ hội xuất khẩu. Do đó, Việt Nam phải linh hoạt hơn trong chiến lược, tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm và tối ưu hóa thương hiệu.
Nguồn: VTV