Từ ngày 18/2/2025, theo Quy định số 01 của Thủ tướng Chính phủ, tất cả hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng qua chuyển phát nhanh sẽ phải nộp thuế giá trị gia tăng (VAT). Chính sách này góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh công bằng hơn giữa hàng hóa trong nước và hàng nhập khẩu, khi cả hai đều phải chịu thuế giá trị gia tăng và cùng phải chịu kiểm tra chuyên ngành về an toàn thực phẩm.
Trước khi áp dụng thuế giá trị gia tăng với hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng, nhiều doanh nghiệp trong nước cho rằng họ chịu cạnh tranh bất bình đẳng, do hàng nhập khẩu không phải nộp thuế, trong khi hàng nội địa vẫn chịu thuế, gây chênh lệch giá và ảnh hưởng doanh thu.
Theo ông Đặng Sơn Tùng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan, tính đến 18h30 ngày 18/2, số thu thuế giá trị gia tăng đối với hàng nhập khẩu trị giá nhỏ đã đạt hơn 6,1 tỷ đồng.
Dự báo của Tổng cục Hải quan cho thấy, trung bình mỗi năm trị giá hàng nhập khẩu qua chuyển phát nhanh được miễn thuế lên đến 27.000 tỷ đồng. Nếu áp dụng mức thuế 10%, ngân sách sẽ tăng thêm khoảng 2.700 tỷ đồng mỗi năm.
Ông Đặng Sơn Tùng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan cho biết về tình hình thu thuế gia trị gia tăng đối với hàng nhập khẩu trị giá nhỏ thời gian gần đây.
“Thuế giá trị gia tăng là thuế gián thu, áp dụng theo Luật Thuế giá trị gia tăng và các quy định sửa đổi mới đây. Hiện thuế giá trị gia tăng được chia thành các mức: không chịu thuế, 0%, 5% và 10%, tùy theo loại hàng hóa và chính sách khuyến khích của Nhà nước, không phân biệt hàng nhập khẩu hay sản xuất trong nước. Do thuế đánh vào người tiêu dùng cuối, mức thuế áp dụng theo danh mục ngành hàng. Theo Tổng cục Hải quan, đa số hàng nhập khẩu qua chuyển phát nhanh là hàng tiêu dùng, nên nhiều khả năng sẽ chịu thuế suất 10%”, ông Tùng cho biết.
Cũng theo ông Tùng, ngành hải quan đã triển khai thông quan điện tử trên hệ thống VNACCS/VCIS từ năm 2014 và tiếp tục nâng cấp hệ thống để hỗ trợ thông quan tự động. Hiện nay, doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa giá trị nhỏ vẫn khai báo trên hệ thống tờ khai điện tử (tờ khai MIC). Trước đây, do hàng hóa này được miễn thuế giá trị gia tăng, hệ thống chưa được thiết kế để tính thuế, gây ra một số khó khăn khi triển khai thu thuế.
“Tổng cục Hải quan thực hiện nguyên tắc thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, đồng thời hạn chế tối đa sự xáo trộn, tránh tăng chi phí cho doanh nghiệp. Các tờ khai điện tử hiện có vẫn tiếp tục khai trên hệ thống cũ, còn tờ khai giấy vẫn được duy trì. Tổng cục Hải quan chỉ bổ sung thêm trường thông tin về trị giá và mức thuế suất để tính thuế trước khi thông quan”, ông Tùng chia sẻ.
Hiện nay, hàng chuyển phát nhanh qua đường hàng không và đường biển khai trên tờ khai điện tử MIC, còn đường sắt và đường bộ khai trên tờ khai giấy. Để tránh gián đoạn, các tổ công tác của Tổng cục Hải quan vẫn duy trì hệ thống này và trực 24/7 để hỗ trợ doanh nghiệp. Doanh nghiệp nên nghiên cứu kỹ các chính sách, văn bản hướng dẫn của Tổng cục Hải quan, kê khai và nộp thuế chính xác, đồng thời phối hợp chặt chẽ với đơn vị chuyển phát nhanh để đảm bảo thông quan nhanh chóng.
Tờ khai hàng hóa nhập khẩu trị giá thấp.
Tổng cục Hải quan cũng đã ban hành công văn hướng dẫn và tổ chức họp với các doanh nghiệp chuyển phát nhanh cùng chi cục hải quan địa phương để thống nhất phương thức thực hiện. Nhân viên khai hải quan sẽ in bảng kê theo mẫu 02 theo Thông tư 191 và Thông tư 56 của Bộ Tài chính, giúp kiểm tra tổng lô hàng thay vì từng kiện riêng lẻ. Khi doanh nghiệp đã nộp hoặc bảo lãnh đủ thuế, hàng hóa sẽ được thông quan nhanh chóng.
“Trước đây, hàng chuyển phát nhanh chủ yếu là thư tín và được miễn thuế từ năm 2010. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh của thương mại điện tử xuyên biên giới, ngành hải quan đang xây dựng một nghị định riêng để quản lý hàng hóa thương mại điện tử. Theo đó, khuyến khích doanh nghiệp logistics, công ty chuyển phát nhanh và sàn thương mại điện tử kết nối trực tuyến với hải quan để chia sẻ thông tin sớm, giúp kiểm soát chặt chẽ hơn. Ngoài ra, hải quan phối hợp với Bộ Công Thương để ngăn chặn vi phạm, như không thông quan hàng hóa từ các sàn thương mại điện tử chưa được cấp phép. Đồng thời, triển khai các chuyên đề nghiệp vụ nhằm đấu tranh, phòng chống buôn lậu, đảm bảo sự công bằng cho các doanh nghiệp tuân thủ quy định”, ông Tùng cho biết thêm.
Xu hướng toàn cầu đang thay đổi khi nhiều quốc gia loại bỏ chính sách miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng nhập khẩu giá trị thấp. Từ năm 2021, các nước trong Liên minh châu Âu EU đã xóa bỏ miễn thuế với hàng dưới 22 euro, Vương quốc Anh áp thuế với hàng dưới 135 bảng Anh, và Australia bỏ miễn thuế với hàng dưới 660 USD. Từ ngày 1/1/2023, Singapore cũng bắt đầu bãi bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa có giá trị nhỏ. Từ 1/5/2024, Thái Lan bắt đầu thu thuế giá trị gia tăng đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu, không phân biệt giá trị, để đảm bảo công bằng trong thương mại.
Các nước trong Liên minh châu Âu EU đã xóa bỏ miễn thuế với hàng dưới 22 euro kể từ năm 2021.
Hiện nay, Tổng cục Hải quan đang xây dựng nghị định quản lý hàng hóa thương mại điện tử, trong đó đề xuất miễn thuế nhập khẩu cho hàng hóa dưới 2 triệu đồng khi mua trên sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, thuế giá trị gia tăng vẫn áp dụng theo Luật Thuế giá trị gia tăng, không phân biệt giá trị hàng hóa.
“Chính sách miễn thuế nhập khẩu này nhằm thúc đẩy thương mại điện tử, đồng thời kết hợp với định danh cá nhân qua căn cước công dân, kết nối với Đề án 06 của Bộ Công an. Điều này giúp ngăn chặn tình trạng lạm dụng nhiều danh tính để trốn thuế, đảm bảo quản lý minh bạch và thực chất với hàng hóa giao dịch qua sàn thương mại điện tử”, ông Tùng cho hay.
Theo ước tính, nếu áp dụng thuế giá trị gia tăng 10% đối với hàng hóa nhập khẩu dưới 1 triệu đồng, ngân sách nhà nước có thể tăng khoảng 2.700 tỷ đồng. Chính sách này đồng bộ với xu hướng của nhiều quốc gia trên thế giới, tạo ra sự công bằng giữa hàng hóa trong nước và hàng nhập khẩu, đồng thời thúc đẩy sản xuất trong nước.
Nguồn: VTV
