Câu chuyện của một nhóm khách hàng tại Hà Nội đã mất tiền mua nhà ở xã hội qua công ty môi giới, trung gian. Đến thời điểm này, theo thống kê của 24 khách hàng, đến địa điểm công ty để đòi lại tiền cọc, tổng số tiền họ đã nộp cho công ty môi giới khoảng 18 tỷ đồng. Các dự án nhà ở xã hội được chào bán suất mua đều nằm ở vị trí thuận lợi của Hà Nội như Ecohomes 3 tại quận Bắc Từ Liêm, NHS Trung Văn tại quận Nam Từ Liêm và suất mua dự án Hạ Đình tại huyện Thanh Trì mới khởi công gần đây, vẫn còn chưa đủ điều kiện để thu nộp hồ sơ.
Thực tế cho thấy, khi các dự án vào giai đoạn xây dựng, thu nộp hồ sơ nhà ở xã hội, các chủ đầu tư đã khuyến cáo người dân có nhu cầu nên tìm hiểu thông tin từ các nguồn tin chính thống như từ Sở Xây dựng hay chủ đầu tư dự án, nhưng những vụ việc mất tiền do tin theo môi giới vẫn đang diễn ra.
Khung cảnh bốc thăm mua nhà ở xã hội dự án NHS Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, cách đây gần 2 năm trước. Hơn 1.000 người đã xếp hàng bốc thăm công khai, nhưng chỉ có 149 suất mua các căn hộ, có giá bán 19,5 triệu đồng/1m2. Tỷ lệ 1 chọi 9, tức là cứ 9 người bốc thăm, mới có 1 người trúng.
Số lượng căn hộ quá ít so với nhu cầu thật, đã khiến nhiều người chọn cách tin theo lời quảng cáo, tư vấn từ các môi giới. Đó là cần bỏ ra khoảng 1 tỷ đồng thì sẽ có suất mua ngoại giao, hay suất nội bộ, không cần phải xếp hàng, không cần phải bốc thăm.
“Tôi mong cơ quan chức năng vào cuộc để tôi đưa sự việc này ra sáng tỏ nhất. Sau khi vướng vào việc này tôi có tìm hiểu sâu hơn các dự án nhà ở xã hội, tôi khuyên mọi người nên liên hệ trực tiếp với chủ đầu tư”, anh Ngô Anh Đức, người đặt mua dự án Ecohome 3, Hà Nội chia sẻ.
Các đối tượng môi giới đã đánh trúng vào tâm lý ham rẻ, lại tiện lợi, để khiến người mua xuống tiền. Ví dụ, 1 căn hộ nhà ở xã hội 2 ngủ khoảng 70m2, có giá bán 1,4 tỷ đồng. Nếu cộng thêm 1 tỷ tiền chênh, thì giá sẽ là 2,4 tỷ đồng, vẫn rẻ chỉ bằng 1/2 so với giá căn hộ trung bình trên thị trường, tương đồng vị trí.
Nhà ở xã hội có giá thấp vì Nhà nước ưu đãi về tiền sử dụng đất và nhiều chi phí khác, tuy nhiên nguồn cung còn rất hạn chế. Ảnh: Báo Đầu tư.
Lý do nhà ở xã hội có giá bán chỉ bằng 1/2 hay 1/3 so với nhà ở thương mại cùng vị trí bởi các dự án được Nhà nước ưu đãi về tiền sử dụng đất và nhiều chi phí khác, để các chủ đầu tư có thể xây dựng nhà ở dành cho đối tượng người có thu nhập thấp. Theo quy định của luật, sẽ không cho phép những hành vi như bán suất mua, hoặc mất tiền để trúng bốc thăm. Đáng tiếc, nhiều người mua đến khi mất tiền cho một số công ty môi giới, mà không được nhà thì họ mới nhận ra điều này.
Đến thời điểm này, nhóm khách hàng đã nộp đơn tới cơ quan công an điều tra, mong muốn lấy lại số tiền đã mất.
“Họ đã đóng một số tiền tương đối lớn, ở đây có những dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định Điều 174 Bộ Luật Hình sự”, Luật sư Nguyễn Thanh Hà – Chủ tịch Công ty Luật SB LAW cho hay.
Trong khi đó, các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội có liên quan đều khẳng định, họ không có bất cứ liên quan nào tới các sàn, đơn vị trung gian, môi giới.
Ông Phạm Trung Định – Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng, Tổng công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị UDIC cho hay: “Người mua nhà có mong muốn thì nên tìm hiểu những thông tin chính thức từ chủ đầu tư hoặc các cơ quan quản lý nhà nước, chủ động tìm hiểu thông tin và nghiên cứu kỹ các quy định để thực hiện trong quá trình nộp hồ sơ cũng như đăng ký mua nhà ở xã hội”.
Mỗi dự án nhà ở xã hội, đặc biệt là ở khu vực gần nội đô Hà Nội, thông thường chỉ có từ hơn 100 đến 300 căn hộ. Tức cũng chỉ khoảng chừng đó gia đình có cơ hội mua được nhà với giá ưu đãi. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến các suất mua nhà ở xã hội được săn lùng, tìm kiếm, dễ dẫn tới việc “mắc bẫy” các chiêu trò của môi giới, trung gian.
Kiến nghị thúc đẩy phát triển nguồn cung nhà ở xã hội
TP Hồ Chí Minh, một loạt các giải pháp kiến nghị về việc cải tiến thủ tục hành chính và mở rộng quỹ đất dành cho nhà ở xã hội cũng đang được triển khai.
Có thể thấy, việc thiếu nguồn cung, thiếu các căn hộ giá rẻ cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới các tiêu cực, rủi ro cho những người mua quan tâm tới nhà ở xã hội. Từ khi Luật Nhà ở có hiệu lực từ tháng 8 năm 2024, nhiều dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang dần được khởi động trở lại, có thể giúp số lượng căn hộ ra thị trường thời gian tới.
Tại TP Hồ Chí Minh, một loạt các giải pháp kiến nghị về việc cải tiến thủ tục hành chính và mở rộng quỹ đất dành cho phân khúc này cũng đang được triển khai. Đặc biệt là việc thành lập Tổ công tác giải quyết các thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, kỳ vọng thành phố sẽ đạt mục tiêu hoàn thành 70.000 căn nhà ở xã hội vào năm 2030.
Mới đây, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh đã giao Sở Xây dựng nghiên cứu, tổng hợp ý kiến và căn cứ quy định pháp luật để đề xuất về trình tự, thủ tục và các bước thực hiện tiếp theo để xây dựng nhà ở xã hội, trình Uỷ ban xem xét, quyết định.
Cụ thể, Sở Xây dựng đề xuất thành lập một tổ công tác liên ngành giải quyết nhanh gọn, rút gọn các thủ tục đầu tư nhà ở xã hội như chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt 1/500, và quyết định giao đất.
“Trước đây làm từng giai đoạn và chỉ xem một bước, tuy nhiên hiện nay xem ở bước đầu tiên này thì đồng thời các sở ngành kia phải cùng xem các nội dung, thủ tục, sau đó cùng hỗ trợ chủ đầu tư. Khi xong các bước này thì họ qua các bước tiếp theo nó không vướng và sẽ được đẩy nhanh”, ông Phạm Đăng Hồ – Trưởng phòng Phát triển nhà và Thị trường bất động sản, Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết.
Đồng tình với kiến nghị của Sở Xây dựng, đại diện hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh còn cho rằng, cần có sự phối hợp đồng bộ hơn nữa giữa các sở, ngành, quận, huyện trong việc giải quyết thủ tục hành chính đối với dự án nhà ở xã hội để đẩy nhanh tiến độ, hỗ trợ khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đầu tư dự án.
Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh cho hay: “Chúng tôi tiếp tục đề nghị sửa đổi Luật Nhà ở để giao cho Sở Xây dựng các tỉnh thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, điều này nó sẽ rút ngắn được thời gian. Nhưng đây là vấn đề liên quan tới luật, trong thực tiễn lại vướng khâu thực thi pháp luật thì cái phối hợp giữa các sở ngành tại TP Hồ Chí Minh với các quận huyện vẫn chưa nhuần nhuyễn, vẫn còn rất nhiêu khê”.
“Tôi nghĩ cần tiếp tục tạo ra các hành lang pháp lý mang tính đột phá, cung cấp các cơ chế chính sách ưu đãi về tài chính và thuế, và tạo môi trường thuận lợi để khuyến khích các chủ đầu tư tham gia và đẩy nhanh quá trình xây dựng nhà ở xã hội”, ông David Jackson, Tổng giám đốc Avision Young Việt Nam chia sẻ.
Hiện lãnh đạo thành phố tiếp tục đôn đốc các sở ngành liên quan nhanh chóng rà soát pháp lý, quy hoạch để nhanh chóng khơi thông nguồn cung cho nhà ở xã hội. Dự kiến, trong năm 2025, TP Hồ Chí Minh dự kiến có thêm 4 dự án mới hoàn thành, khởi công xây dựng 8 dự án với gần 8.000 căn hộ.
Tại Hà Nội, một số dự án nhà ở xã hội cũng được khởi công trong năm nay, rải đều tại các quận huyện. Trong đó, dự án nhà ở xã hội tại Kim Chung, huyện Đông Anh sẽ được khởi công vào đầu tháng 3 này. Để tránh các rủi ro từ môi giới, trung gian, các chủ đầu tư khuyến cáo, người mua cần nâng cao cảnh giác, trực tiếp tới văn phòng làm việc của các chủ đầu tư để tìm hiểu thông tin và tuân thủ quy định pháp luật trong việc nộp hồ sơ đăng ký mua.
Nguồn: VTV
