Ảnh minh họa.
Chính phủ Ấn Độ cuối ngày 7/3 (giờ địa phương) đã chính thức dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm. Việc nối lại xuất khẩu gạo 100% tấm của Ấn Độ sẽ cho phép các nước nghèo ở châu Phi đảm bảo nguồn cung ngũ cốc với giá thấp hơn, đồng thời hỗ trợ những nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi và ethanol châu Á phụ thuộc vào loại gạo này.
Trao đổi với báo chí, ông Bùi Trung Thướng – Tham tán Thương mại Việt Nam tại Ấn Độ, cho biết có 2 nguyên nhân khiến Bộ Công Thương Ấn Độ ra quyết định dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm.
Thứ nhất là do diện tích gieo trồng lúa và sản lượng gạo của Ấn Độ trong thời gian tới được dự báo sẽ tiếp tục tăng so với năm ngoái. Hơn nữa, kho dự trữ gạo của Ấn Độ đang ở mức rất cao cần phải giải phóng để có khoảng trống cho mùa thu hoạch mới.
Thứ hai là trong thời gian qua, vấn đề an ninh lương thực mà Ấn Độ trước đây lo ngại cũng đã không còn.
Về quyết định dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm của Ấn Độ, ông Bùi Trung Thướng khẳng định rằng điều này sẽ tốt cho Việt Nam vì trong thời gian vừa qua, Việt Nam là nước nhập khẩu ròng mặt hàng gạo tấm này.
“Khi Ấn Độ ban hành lệnh cấm, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã gặp khó khăn vì thứ nhất là Việt Nam thường nhập khẩu loại gạo này về làm thức ăn chăn nuôi, chế biến bún, phở, ethanol, để tái xuất khẩu … Thứ hai là diện tích gieo trồng lúa của Việt Nam không tăng thậm chí có xu hướng giảm do tình trạng xâm nhập mặn ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Do vậy, giá gạo giảm sẽ có ảnh hưởng trực tiếp tới các nhà xuất khẩu hiện tại nhưng về lâu dài sẽ tốt cho Việt Nam”, ông Bùi Trung Thướng đánh giá.
Gạo dự trữ trong một nhà kho của Tổng Công ty lương thực Ấn Độ. Ảnh: PTI
Trước đó, vào tháng 9/2022, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm và vào năm 2023 tiếp tục ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo tẻ thường. Đặc biệt, sau khi Ấn Độ cấm xuất khẩu, giá gạo trên toàn cầu đã tăng mạnh, từ khoảng 450 USD/tấn lên tới mức đỉnh điểm là 700 USD/tấn đối với gạo 5% tấm.
Tuy nhiên, gần đây, giá gạo toàn cầu nói chung đã giảm mạnh, trong đó gạo 5% tấm của Việt Nam và Thái Lan đã giảm từ 38 – 45%. Đỉnh điểm nhất, giá mặt hàng này của Việt Nam đã đạt mức 680-700 USD/tấn và hiện tại đã giảm mạnh xuống còn 390-400 USD/tấn. Đây là mức giảm lớn chưa từng có tiền lệ.
Về thực trạng này, ông Bùi Trung Thướng cho rằng, việc giảm giá gạo so với mức tăng bất thường đỉnh điểm 700 USD/tấn là bình thường và mức giá hiện tại khoảng 390-420 USD/tấn là tốt cho cả nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu.
“Rõ ràng Việt Nam và Thái Lan được hưởng lợi nhất từ lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ. Lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam không tăng nhưng do giá tăng nên kim ngạch trong năm ngoái đã tăng đột biến nhất từ trước đến nay”, ông Bùi Trung Thướng nhận định.
Trước đó, ông Phùng Đức Tiến – Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường – cũng nhận định, gạo của Việt Nam chủ yếu được xuất khẩu sang các quốc gia trong khu vực châu Á như: Philippines, Indonesia, Malaysia, Trung Quốc, Singapore; trong khi đó, gạo Ấn Độ chủ yếu xuất khẩu sang các quốc gia thuộc khu vực châu Phi và Trung Đông. Có thể thấy thị trường và phân khúc gạo xuất khẩu của Việt Nam và Ấn Độ rất khác nhau.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, phân khúc gạo chất lượng cao của Việt Nam hiện chiếm 80% tổng sản lượng xuất khẩu và vẫn ổn định về giá cả do không cạnh tranh nhiều với gạo Ấn Độ và gạo Thái Lan ở phân khúc gạo chất lượng thấp.
Nguồn: VTV
