Ảnh minh họa.
Sau phản ứng mạnh mẽ từ các hãng ô tô Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định miễn thuế nhập khẩu ô tô từ Canada và Mexico trong một tháng, cho thấy sức ảnh hưởng mạnh mẽ của ngành công nghiệp ô tô Mỹ.
Ngân hàng Bank of America nhận định quyết định này mang lại sự nhẹ nhõm “nhưng chưa phải giải pháp lâu dài”, vì mức thuế trên có thể được áp dụng trở lại vào tháng tới.
Big Three là ba “ông lớn” của ngành ô tô Mỹ – Ford, General Motors (GM) và Stellantis (chủ sở hữu Chrysler) – vận hành theo mô hình sản xuất tích hợp trên toàn khu vực Bắc Mỹ, khiến họ chịu ảnh hưởng nặng nề từ chính sách thuế mới. Dù không còn ở thời kỳ hoàng kim, GM, Ford và Stellantis vẫn có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế và thị trường việc làm của Mỹ.
Theo báo cáo của Hội đồng Chính sách Ô tô Mỹ (AAPC), hiện tại, ngành ô tô Mỹ sử dụng khoảng 436.000 lao động, trong đó ba hãng xe lớn này chiếm khoảng 55%. Họ cũng sở hữu một nửa số nhà máy lắp ráp xe tại Mỹ, sản xuất gần 50% trong tổng số 10 triệu xe được lắp ráp hàng năm tại nước này.
Trong khi đó, các hãng xe nước ngoài như Honda, BMW và Nissan chỉ đóng góp dưới 5% tổng số việc làm trong ngành ô tô Mỹ. Hãng xe điện Tesla chiếm 14% tổng số lao động trong ngành.
Dù có nhiều nhà máy ở nước ngoài, phần lớn ô tô nhập khẩu của Big Three đến từ Mexico và Canada theo thỏa thuận thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA), được ký kết trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Các mẫu xe phổ biến nhập từ Mexico vào năm 2024 bao gồm Chevrolet Silverado và Ford Maverick, trong khi Chrysler Pacifica và Lincoln Nautilus được sản xuất tại Canada.
Không chỉ các hãng xe Mỹ, các nhà sản xuất nước ngoài như Toyota và Honda cũng tận dụng USMCA để lắp ráp xe tại Canada và Mexico, sau đó xuất khẩu sang Mỹ. Chuỗi cung ứng linh kiện ô tô tại khu vực này cũng hoạt động chặt chẽ, khi phụ tùng và công nghệ được luân chuyển linh hoạt giữa các quốc gia.
Ngành cung ứng linh kiện ô tô tại Mỹ hiện có 932.000 lao động trên toàn quốc, theo Hiệp hội Nhà cung cấp Xe (MEMA). Khoảng 27% nguyên vật liệu sản xuất trong ngành đến từ Mexico và 10% từ Canada.
Mô hình sản xuất theo khu vực khiến ngành ô tô trở thành một trong những lĩnh vực chịu tác động mạnh nhất từ mức thuế 25% mà ông Trump áp lên Mexico và Canada.
Giám đốc điều hành (CEO) của Ford, Jim Farley, cảnh báo hồi tháng 2 rằng các mức thuế này có thể “tạo ra một cú sốc chưa từng thấy đối với ngành ô tô Mỹ”. Dù hoan nghênh quyết định tạm hoãn thuế nhập khẩu, các hãng xe vẫn lo ngại vì lệnh miễn trừ chỉ kéo dài một tháng. Chính quyền Tổng thống Trump coi thuế nhập khẩu là công cụ để khuyến khích mở rộng sản xuất trong nước, nhưng việc di dời nhà máy hoặc tái cấu trúc chuỗi cung ứng không thể diễn ra trong thời gian ngắn.
Bà Jessica Caldwell, chuyên gia của trang web về thị trường ô tô Edmunds, nhận định: “Một tháng là quá ít để các hãng xe tái bố trí nhà máy hoặc thay đổi chuỗi cung ứng. Trong ngắn hạn, các nhà sản xuất có thể phải tăng sản lượng và tích trữ xe để phòng ngừa rủi ro thuế quan – một chiến lược tốn kém và rủi ro cao nếu thuế không được áp dụng”.
Ông Trump cũng đề cập đến kế hoạch áp thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu, nhưng chưa công bố chi tiết. Hiện tại, khoảng 50% số xe bán tại Mỹ được sản xuất trong nước. Trong số còn lại, 50% nhập khẩu từ Mexico và Canada, trong khi Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức cũng là những nhà cung cấp ô tô lớn của Mỹ./.
Nguồn: VTV
