Đáng chú ý, sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Trung Quốc bù đắp cho tốc độ tăng trưởng chậm hơn ở Bắc Mỹ.
Doanh số bán xe điện tại Trung Quốc đã vượt quá một triệu chiếc chỉ trong một tháng lần đầu tiên trong năm nay, nhờ nhu cầu trong nước mạnh mẽ và nỗ lực xuất khẩu có mục tiêu của các nhà sản xuất Trung Quốc, đặc biệt là BYD, nhằm khai thác các thị trường mới nổi.
Giám đốc dữ liệu của Rho Motion, Charles Lester cho biết, hoạt động xuất khẩu của BYD sang Mexico và Đông Nam Á, cùng với Uzbekistan, đã thúc đẩy đáng kể doanh số bán hàng tại các khu vực này.
Trong nhiều năm, chính phủ nhiều quốc gia đã đưa ra các khoản trợ cấp hào phóng để khuyến khích người lái xe chuyển sang sử dụng xe điện. Các nhà sản xuất ô tô bắt đầu tái thiết nhà máy và cung cấp nhiều loại xe điện hơn để đáp ứng nhu cầu. Khi giá giảm và công nghệ được cải thiện, xe không phát thải đã chuyển từ phân khúc xe nhỏ sang xe phổ thông và có vẻ như kỷ nguyên động cơ đốt trong có thể kết thúc sớm hơn dự kiến.
Ông nói thêm rằng các ưu đãi cho đội tàu ở Đức và sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Nam Âu đã giúp thúc đẩy thị trường châu Âu, trong khi việc trợ cấp của Canada hết hạn đã kéo theo nhu cầu ở Bắc Mỹ.
Các nhà sản xuất ô tô toàn cầu phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu 25% tại Mỹ, thị trường ô tô lớn thứ hai thế giới, khiến nhiều hãng phải rút lại triển vọng của mình cho năm 2025.
Ở Châu Âu, những ưu đãi mới đối với người mua xe đội ở Đức dự kiến sẽ hỗ trợ doanh số bán xe điện trong nửa cuối năm.
Việc sản xuất Model Y tại Berlin giúp mẫu xe này tránh được thuế quan, nhưng lại phải đối mặt với áp lực về thị phần khi sản xuất tăng mạnh trên toàn cầu trong bối cảnh căng thẳng thương mại thay đổi.
Quan điểm của Tổng thống Donald Trump về tiêu chuẩn khí thải và sự không chắc chắn xung quanh thuế quan cũng cản trở sự phát triển của xe điện ở Bắc Mỹ.
Tại Mỹ, khoản tín dụng thuế dành cho xe điện vẫn được áp dụng nhưng sẽ bắt đầu giảm dần từ năm 2026, góp phần gây ra sự do dự cho người mua.
Dữ liệu của Rho Motion cho thấy doanh số bán xe điện chạy bằng pin và xe hybrid cắm điện trên toàn cầu đã tăng lên 1,6 triệu chiếc vào tháng 5.
Doanh số bán hàng tại Trung Quốc tăng hơn 24% so với cùng kỳ năm ngoái lên 1,02 triệu xe.
Châu Âu ghi nhận mức tăng trưởng 36,2% lên 0,33 triệu chiếc, trong khi doanh số bán hàng ở Bắc Mỹ chỉ tăng nhẹ 7,5% lên 0,16 triệu chiếc.
Doanh số bán ở các nơi khác trên thế giới tăng 38% lên 0,15 triệu xe.
Charles Lester cho biết thêm: “Câu chuyện về doanh số bán xe toàn cầu trong tháng này vẫn là khoảng cách ngày càng lớn giữa sự tăng trưởng của thị trường Trung Quốc so với thị trường đang chững lại ở Bắc Mỹ”.
Trong khi đó, ở diễn biến khác, ngành xe điện Trung Quốc đang đối mặt cuộc đua giảm giá khốc liệt. Các nhà sản xuất xe điện – đứng đầu là BYD, thương hiệu lớn nhất Trung Quốc – đã tham gia vào một cuộc chiến giá khốc liệt, khiến lợi nhuận của cả hãng xe lẫn các đại lý bán bị sụt giảm nghiêm trọng.
Trong khi các đối tác thương mại của Trung Quốc nhiều lần cáo buộc nước này tràn ngập thị trường toàn cầu bằng xe điện giá rẻ, thì nay, những lời chỉ trích tương tự đang xuất hiện ngay trong nước – làm dấy lên lo ngại về rủi ro tài chính trong ngành. BYD đang là tâm điểm của những ý kiến trái chiều sau khi hãng công bố một loạt đợt giảm giá vào cuối tháng 5/2025, với mức giảm lên tới 34% đối với một số mẫu xe.
Trước làn sóng giảm giá ồ ạt, nhiều lãnh đạo trong ngành ôtô đã lên tiếng cảnh báo. Chủ tịch của hãng Great Wall Motor, ông Wei Jianjun, so sánh tình hình hiện nay với cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản Trung Quốc, đặc biệt là trường hợp tập đoàn bất động sản Evergrande từng làm biểu tượng nhưng nay đã phá sản. Theo ông Wei Jianjun: “Ngành ôtô đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng kiểu Evergrande – chỉ là chưa bùng nổ.”
Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc (CAAM) cũng kêu gọi các công ty không nên bán phá giá dưới chi phí sản xuất. Tuy nhiên, BYD cho rằng phát biểu của ông Wei Jianjun là “lo ngại quá mức” và khẳng định hãng vẫn tin vào cạnh tranh lành mạnh.
Giới chức Trung Quốc đang cố gắng giảm thiểu tác động tiêu cực, khiển trách ngành xe điện vì “cuộc đua xuống đáy” và đã triệu tập lãnh đạo các thương hiệu lớn đến Bắc Kinh vào tuần trước. Nhưng, những nỗ lực can thiệp trước đây dường như không mấy hiệu quả. Ít nhất trong ngắn hạn, các nhà đầu tư đang đặt cược rằng rất ít nhà sản xuất ôtô có thể thoát hiểm mà không bị tổn thất.
Ông John Murphy, nhà phân tích ôtô cao cấp tại Bank of America Corp., nhận định những gì đang diễn ra ở Trung Quốc thật đáng lưu tâm vì có sự thiếu hụt nhu cầu và tình trạng cắt giảm giá cực đoan. Ông cho rằng cuối cùng sẽ diễn ra một “làn sóng sáp nhập quy mô lớn” để giải quyết lượng công suất dư thừa.
Đối với các nhà sản xuất ôtô, việc giảm giá không ngừng làm giảm tỷ suất lợi nhuận, phá hoại giá trị thương hiệu và đẩy ngay cả những công ty có tiềm lực tài chính mạnh vào tình thế tài chính không bền vững.
Một số nhà sản xuất ô tô ở châu Âu cho biết rằng họ có thể phải chịu hàng tỷ euro tiền phạt nếu không đáp ứng được các tiêu chuẩn ô nhiễm khắt khe hơn của Liên minh châu Âu. Để giảm thiểu hình phạt, các công ty hiện đang hợp nhất đội xe điện của mình với các nhà sản xuất như Tesla và Volvo.
Trong khi đó, các nhà sản xuất Trung Quốc đã giành được ưu thế trong công nghệ EV và đang vượt qua các thương hiệu châu Âu tại Trung Quốc, thị trường EV lớn nhất thế giới. Các nhà sản xuất ô tô của Trung Quốc cũng đã thâm nhập vào châu Âu, nơi mà cho đến tương đối gần đây, họ hầu như không có sự hiện diện.
Nguồn: VTV
