Ảnh minh họa.
Bộ Tài chính vừa có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước 2 tháng, ước 3 tháng kế hoạch năm 2025.
Về giải ngân vốn kế hoạch năm 2025, Bộ Tài chính cho biết, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến ngày 28/2/2025 là 44.811,2 tỷ đồng, đạt 5,11% kế hoạch (876.638,2 tỷ đồng), đạt 5,43% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) là 2.191,5 tỷ đồng (đạt 9,98% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/3/2025 là 78.712 tỷ đồng, đạt 8,98% kế hoạch, đạt 9,53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, CTMTQG là 3.638,8 tỷ đồng (đạt 16,57% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Nhận xét tình hình giải ngân kế hoạch vốn, Bộ Tài chính cho biết, ước giải ngân đến ngày 31/3/2025 đạt 9,53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2024 đạt 12,27%.
Kết quả trong 3 tháng năm 2025, có 13/47 Bộ, cơ quan trung ương và 36/63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đạt trên mức bình quân chung của cả nước.
Một số Bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân tốt (trên 20%) như: Đài tiếng nói Việt Nam (73,82%), Ngân hàng Chính sách xã hội (41,16%), Bộ Công an (23,73%), Hội Liên hiệp phụ nữ (20,37%); Phú Thọ (35,04%), Bắc Kạn (28,85%), Tuyên Quang (28,14%), Hà Nam (25,58%), Lào Cai (22,89%), Hà Giang (21,75%), Bình Định (20,25%).
Tuy nhiên, trong 3 tháng đầu năm, nhiều các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa giải ngân (17 bộ, cơ quan trung ương, bao gồm: Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Ngoại giao, Kiểm toán nhà nước,…) hoặc giải ngân rất thấp (16 bộ, cơ quan trung ương và 6 địa phương giải ngân dưới 5%, bao gồm: Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Đại học quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Công thương, TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hà Nội, Bình Phước, Cà Mau, Quảng Ninh,…).
“Rào cản” dòng vốn đầu tư công
Đã có rất nhiều khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Báo cáo của Bộ Tài chính đã chỉ ra 5 khó khăn, vướng mắc lớn liên quan đến cơ chế, chính sách; đến phân bổ vốn; vướng mắc trong triển khai thực hiện; các vướng mắc và nguồn thu ngân sách địa phương và các khó khăn, vướng mắc liên quan đến Chương trình mục tiêu quốc gia.
Đơn cử như Luật Đầu tư công năm 2024 quy định việc lập dự toán nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư phải căn cứ vào nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư được cấp có thẩm quyền quyết định. Tuy nhiên, Luật Đầu tư công và các nghị định hướng dẫn chưa có quy định cụ thể về nội dung nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư; thẩm quyền, trình tự lập, thẩm định, quyết định nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Hơn nữa, việc lập, xác định chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn của dự án đầu tư công không có cấu phần xây dựng gặp nhiều khó khăn do nhiều lĩnh vực không có quy định về cụ thể về định mức chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn như lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo, tài nguyên và môi trường,…
Quy định thời gian điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước hàng năm trước ngày 15/11 năm kế hoạch là chưa phù hợp, chưa tạo sự linh hoạt cho các địa phương trong việc tổ chức triển khai, khó bảo đảm việc giải ngân đạt 100% kế hoạch.
Các chuyên gia nhận định, nếu không có giải pháp quyết liệt và kịp thời từ các bộ, ngành và địa phương, việc giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2025 rất có thể sẽ tiếp tục ì ạch, ảnh hưởng đến các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội đã đề ra.
Nguồn: VTV