Doanh số bán lẻ tại Hoa Kỳ giảm nhiều hơn dự kiến vào tháng 5, do bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm thị trường ô tô khi cơn sốt nhằm tránh nguy cơ tăng giá liên quan đến thuế quan lắng xuống, nhưng chi tiêu của người tiêu dùng vẫn được hỗ trợ bởi mức tăng trưởng tiền lương vững chắc hiện tại.
Sự sụt giảm doanh số lớn nhất trong 4 tháng do Bộ Thương mại Hoa Kỳ vừa báo cáo đã góp phần cho thấy, mức tăng trưởng việc làm giảm, sản lượng tại các nhà máy, ngoài lắp ráp ô tô, đã giảm vào tháng 5.
Quan điểm thuế quan thường xuyên thay đổi của Tổng thống Donald Trump đã làm gia tăng sự bất ổn về kinh tế, khiến các doanh nghiệp khó có thể lập kế hoạch trước. Các quan chức của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) họp vào 2 ngày 17-18/6 dự kiến sẽ giữ nguyên lãi suất qua đêm chuẩn của ngân hàng trung ương Hoa Kỳ trong phạm vi 4,25% – 4,50%.
“Các thông báo về thuế quan đã có tác động rõ ràng đến thời điểm mua hàng giá trị lớn, đặc biệt là ô tô, nhưng vẫn có ít dấu hiệu cho thấy thuế quan đang dẫn đến sự sụt giảm chung trong chi tiêu của người tiêu dùng”, Michael Pearce, phó kinh tế trưởng tại Oxford Economics cho biết. Ông cũng nói thêm: “Chúng tôi dự kiến sẽ có sự suy giảm rõ rệt hơn vào nửa cuối năm, khi thuế quan bắt đầu ảnh hưởng đến thu nhập khả dụng thực tế”.
Cục Thống kê của Bộ Thương mại Hoa Kỳ cho biết, doanh số bán lẻ đã giảm 0,9% vào tháng trước, mức giảm lớn nhất kể từ tháng 1, sau khi giảm 0,1% vào tháng 4. Mức giảm hàng tháng thứ 2 liên tiếp đã phá vỡ phần lớn mức tăng do thuế quan thúc đẩy vào tháng 3.
Các nhà kinh tế được Reuters thăm dò đã dự báo doanh số bán lẻ, chủ yếu là hàng hóa và không được điều chỉnh theo lạm phát, sẽ giảm 0,7% sau mức tăng 0,1% được báo cáo trước đó vào tháng 4. Đến tháng năm, con số này đã tăng 3,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Biểu đồ cột có tiêu đề “Thay đổi hàng tháng trong doanh số bán lẻ tại Hoa Kỳ” theo dõi số liệu trong năm qua.
Doanh số tháng trước cũng bị kìm hãm bởi doanh thu thấp hơn tại các trạm dịch vụ do giá xăng rẻ hơn vì chính sách thương mại bảo hộ của Nhà Trắng đã làm dấy lên lo ngại về tăng trưởng toàn cầu, kìm hãm giá dầu. Nhưng chiến sự giữa Israel và Iran đã đẩy giá dầu tăng.
Thuế 25% đối với xe cơ giới và xe tải nhập khẩu có hiệu lực vào tháng 4 cũng làm giảm doanh số của thị trường ô tô.
Doanh thu tại các đại lý ô tô và phụ tùng giảm 3,5%. Doanh số tại các đại lý vật liệu xây dựng và thiết bị làm vườn và vật tư giảm 2,7%. Doanh thu tại các trạm dịch vụ giảm 2,0%, trong khi doanh thu tại các cửa hàng điện tử và đồ gia dụng giảm 0,6%.
Doanh số bán hàng tại các dịch vụ ăn uống và đồ uống, thành phần dịch vụ duy nhất trong báo cáo, đã giảm 0,9%. Các nhà kinh tế coi việc ăn uống bên ngoài là một chỉ số quan trọng về tài chính hộ gia đình.
Tuy nhiên, doanh số bán hàng trực tuyến tăng 0,9%, trong khi doanh số bán hàng tại các nhà bán lẻ quần áo tăng 0,8%. Doanh số bán hàng tại các cửa hàng đồ nội thất tăng vọt 1,2%. Doanh số bán hàng đồ thể thao, đồ sở thích, nhạc cụ và cửa hàng sách tăng 1,3%.
Người tiêu dùng mua sắm tại siêu thị ở California Ảnh: THX
Doanh số bán lẻ không bao gồm ô tô, xăng dầu, vật liệu xây dựng và dịch vụ thực phẩm đã tăng 0,4% vào tháng 5 sau khi giảm 0,1% vào tháng 4.
Những doanh số bán lẻ cốt lõi này, tương ứng chặt chẽ nhất với thành phần chi tiêu của người tiêu dùng trong tổng sản phẩm quốc nội, trước đây được báo cáo là đã giảm 0,2% vào tháng 4.
Rủi ro đang tăng dần
Các nhà kinh tế ước tính rằng, tăng trưởng chi tiêu của người tiêu dùng, chiếm hơn 2/3 hoạt động kinh tế, cho đến nay trong quý II này đạt mức tăng trưởng ít nhất 2,0% theo năm sau khi chậm lại ở mức 1,2% trong quý đầu tiên.
Cục Dự trữ Liên bang Atlanta dự báo, GDP sẽ phục hồi với tốc độ 3,5% theo năm trong quý II. Sự gia tăng dự kiến này phần lớn sẽ phản ánh sự đảo ngược trong nhập khẩu, vốn đã giảm mạnh khi việc nhập hàng trước không còn hiệu quả. Nền kinh tế đã suy giảm với tốc độ 0,2% trong quý I-III.
Tuy nhiên, rủi ro giảm đối với chi tiêu của người tiêu dùng đang gia tăng. Thị trường lao động đang chậm lại, việc trả nợ vay sinh viên đã được tiếp tục đối với hàng triệu người dân xứ cờ hoa và tài sản hộ gia đình đã bị xói mòn trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động do thuế quan. Sự bất ổn kinh tế có thể dẫn đến tiết kiệm phòng ngừa.
Biểu đồ cột có tiêu đề “Thay đổi hàng tháng trong doanh số bán lẻ cốt lõi của Hoa Kỳ” theo dõi số liệu trong năm qua.
Bill Adams, nhà kinh tế trưởng tại Comerica Bank cho biết: “Triển vọng chi tiêu của người tiêu dùng đang không mấy sáng sủa”.
Cổ phiếu trên Phố Wall giảm. Đồng USD tăng so với rổ tiền tệ. Lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ giảm.
Các nhà kinh tế cho biết, các nhà bán lẻ có khả năng đã giảm giá vào tháng trước, thêm vào đó có thể giải thích một phần dữ liệu giá tiêu dùng lành tính vào tháng 5. Tuy nhiên, họ dự kiến áp lực giá sẽ tăng lên trong tháng tới.
Luận điểm đó được hỗ trợ bởi một báo cáo riêng từ Cục Thống kê Lao động của Bộ Lao động Hoa Kỳ cho thấy giá nhập khẩu, không bao gồm nhiên liệu và thực phẩm, đã tăng 0,4% vào tháng 5 sau khi tăng 0,5% vào tháng 4. Trong 12 tháng tính đến tháng 5, giá nhập khẩu cốt lõi đã tăng 1,3%.
Giá nhập khẩu cốt lõi đang bị chi phối bởi sự suy yếu của đồng USD, ghi nhận mức giảm khoảng 6,2% trong năm nay theo tỷ trọng thương mại. Quan điểm thương mại bất định của ông Trump đã làm lung lay niềm tin của các nhà đầu tư vào đồng USD, làm xói mòn sức hấp dẫn của tài sản Hoa Kỳ.
Ben Ayers, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Nationwide cho biết: “Đây là một dấu hiệu khác cho thấy lạm phát sẽ tăng vào mùa hè này và kéo dài đến mùa thu khi giá cả bắt đầu phản ánh chi phí hàng hóa cao hơn do thuế quan được ban hành”.
Báo cáo hôm 17/6 từ Fed cho thấy, sản lượng sản xuất tăng nhẹ 0,1% vào tháng 5, được thúc đẩy bởi mức tăng 4,9% trong sản xuất xe cơ giới và mức tăng 1,1% trong sản xuất thiết bị vận tải hàng không và hàng không vũ trụ. Sau mức giảm 0,5% vào tháng 4.
Ông Trump đã bảo vệ quan điểm cho rằng, việc áp thuế là cần thiết để phục hồi cơ sở công nghiệp đang suy thoái của Hoa Kỳ, nhưng các nhà kinh tế cho rằng điều đó không thể thực hiện được trong thời gian ngắn, vì chi phí sản xuất và lao động cao là một trong những thách thức.
“Sự không chắc chắn liên tục về chính sách thương mại cuối cùng sẽ đi đến đâu – đang ngăn cản nhiều doanh nghiệp tiếp nhận các khoản chi tiêu vốn mới, không chắc chắn về chính sách và môi trường nhu cầu cơ bản”, Shannon Grein, một nhà kinh tế tại Wells Fargo cho biết. Đồng thời cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi hy vọng sản xuất sẽ tiếp tục dậm chân tại chỗ trong những tháng tới”./.
Nguồn: VTV
