Cần truy tìm lỗ hổng để hàng giả, hàng nhái tuồn ra thị trường
Sáng 17/6, thảo luận tại Quốc hội về tình hình kinh tế – xã hội, liên quan đến vấn đề chống hàng giả hàng nhái, đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) cho biết năm 2023, lực lượng quản lý thị trường đã phát hiện và xử lý 52.251 vụ vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.
Năm 2024, cơ quan này phát hiện, xử lý 47.135 vụ. 4 tháng đầu năm 2025, các địa phương, đơn vị đã bắt giữ và xử lý hơn 30.000 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước 4.892 tỷ đồng, khởi tố hình sự 1.450 vụ, hơn 2.100 đối tượng.
“Tình hình này cho thấy việc sản xuất, buôn bán, vận chuyển hàng giả, hàng nhái, gia lận thương mại, buôn lậu hầu như không suy giảm mà có chiều hướng diễn biến phức tạp, bất chấp sự nỗ lực của các cơ quan chức năng”, ông Tám cho biết.
Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum)
Đại biểu nhận định, hàng giả, hàng nhái không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, mà còn trực tiếp gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng. Làm suy giảm uy tín, thương hiệu của các doanh nghiệp chân chính, giảm niềm tin của người dân đối với hàng hóa trong nước, cản trở sự phát triển nền kinh tế, thất thu ngân sách nhà nước, gây bất ổn xã hội và môi trường đầu tư.
“Đường dây sản xuất, buôn bán hàng trăm tấn thực phẩm chức năng liên quan đến một cán bộ cao cấp của bộ chuyên ngành đã được Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố và một số vụ án khác cho thấy có sự tiếp tay của một số cán bộ thoái hoá về phẩm chất, đạo đức lối sống.
Bên cạnh đó, hiện tượng hàng giả tràn lan trên mạng xã hội với sự quảng bá của một số người có ảnh hưởng, người nổi tiếng với những lời quảng cáo nổ vang rầm rộ thì bức tranh hàng giả đã đủ các gam màu và cung bậc, khiến cho người tiêu dùng dù có thông thái đến mấy cũng khó phát triển được sản phẩm giao lưu thông trên thị trường”, đại biểu Tám cho biết.
Ngày 8/3/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết 46, trong đó nhấn mạnh việc tăng cường kiểm soát thị trường, đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Điều đó cho thấy trách nhiệm và quyết tâm của Chính phủ trong việc ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Để tiếp tục phòng chống hàng giả, gian lận thương mại có hiệu quả, đại biểu Tám đề nghị Chính phủ cần tiếp tục kiểm tra, rà soát quá trình tổ chức thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan chức năng được giao để đảm bảo tính thống nhất, tránh tình trạng có nhiều đầu mối kiểm soát nhưng mà phạm luật, có sự chồng chéo hay không để chấn chỉnh và xử lý.
Thứ hai, chúng ta đã có khung pháp lý khá đầy đủ về phòng, chống hàng giả, gian lận thương mại, nhưng việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa, Luật Dân sự … cần phải được rà soát để đảm bảo sự đồng bộ.
Người tiêu sử dụng phải hàng giả, háng nhái không chỉ ảnh hưởng về tiền bạc, sức khỏe, mà họ còn gặp khó khăn khi phải chứng minh như thế nào là hàng giả. Do đó, Chính phủ cần thúc đẩy các hoạt động trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật, hỗ trợ tư pháp, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật để người dân sử dụng hiệu quả trong bảo vệ quyền lợi.
Đại biểu Tám cho rằng, hàng giả có thế coi là một vấn nạn xã hội ở nhiều phương diện bởi nhiều hệ luỵ xã hội và ảnh hưởng đến đạo đức xã hội nặng nề, quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi và có hiện tượng mắc ngoặc của một số cán bộ công quyền suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống. Bởi vậy, việc phòng chống hàng giả, gian lận thương mại cần được nâng lên tầm quốc gia, tầm chiến lược quốc gia để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái và gia lận thương mại.
Chưa đủ mạnh, chưa triệt để
Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) nhấn mạnh, chống hàng giả, gian lận thương mại là yêu cầu sống còn của nền kinh tế. Thực tế cho thấy, chúng ta đã làm nhưng chưa đủ mạnh, chưa triệt để. Các đợt rà soát gần đây ở địa phương đã phát hiện nhiều vi phạm, cho thấy vấn đề rất nghiêm trọng.
Tuy nhiên, hiện mới thấy “chống” mà chưa thấy “xây”. Việc Hàng giả, hàng nhái tồn tại là do người tiêu dùng quan tâm đến uy tín thương hiệu, nên nhiều cơ sở đã mượn danh khoác lên mình thương hiệu nổi tiếng của người khác để dễ bán hàng.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương)
Theo đại biểu Trân, cần phát động một phong trào xây dựng thương hiệu Việt – mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành hàng cần tạo ra thương hiệu riêng, gắn với chất lượng thật, nguồn gốc rõ ràng, sản xuất xanh và minh bạch.
Những ví dụ thành công như vải thiều Bắc Giang, gạo ST25… cho thấy nếu có chiến lược đúng đắn và sự đồng hành chính sách, thương hiệu Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa.
Đồng thời, đối với các hàng hóa nhái thương hiệu nước ngoài nhưng không gây hại cho sức khỏe, môi trường, thì nên xem xét phương án yêu cầu xác định lại nhãn hàng, nộp thuế đầy đủ và cho phép lưu thông, thay vì hủy bỏ hàng loạt gây xáo trộn thị trường và cuộc sống của hàng ngàn tiểu thương.
Xây dựng thương hiệu cần đi đôi với truyền thông nhà nước về các sản phẩm tiêu dùng, siết chặt các nội dung quảng cáo, đặc biệt là nhóm sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ… để người dân không bị thao túng bởi quảng cáo sai lệch, định hướng tiêu dùng phù hợp cho người dân.
Nguồn: VTV
