TS.Mạc Quốc Anh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội nhấn mạnh khi trao đổi với phóng viên VTV Times.
*PV: Ông cảm nhận thế nào về vai trò và triển vọng của doanh nghiệp tư nhân trong kỷ nguyên vươn mình? Ông đánh giá như thế nào về tình hình sức khoẻ của khu vực doanh nghiệp này?
– Trong năm 2024, khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã có những dấu hiệu phục hồi tích cực sau giai đoạn khó khăn do đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức đáng kể. Trong 5 tháng đầu năm 2024, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 97.299 doanh nghiệp, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm trước, trong khi số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường chỉ tăng 4,1%. Điều này cho thấy mặc dù có sự phục hồi, nhưng “sức khỏe” của doanh nghiệp tư nhân vẫn còn yếu, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và thị trường tiêu thụ chưa ổn định.
Hiện khu vực kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, và đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội.
Trong kỷ nguyên vươn mình, doanh nghiệp tư nhân không chỉ phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ, mà còn bắt đầu tham gia vào các dự án trọng điểm quốc gia, vốn trước đây là sân chơi của doanh nghiệp Nhà nước và các nhà đầu tư nước ngoài. Điều này cho thấy triển vọng phát triển của khu vực kinh tế tư nhân là rất lớn, đặc biệt khi được hỗ trợ bởi các chính sách phù hợp và môi trường kinh doanh thuận lợi.
*PV: Trong bối cảnh hiện nay, Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân sẽ tác động như thế nào đến khu vực doanh nghiệp này?
– Nghị quyết số 68-NQ/TW, ban hành ngày 4/5/2025 được xem là một bước ngoặt trong việc phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết này khẳng định vai trò trung tâm của kinh tế tư nhân trong chiến lược phát triển đất nước, với mục tiêu tạo động lực mới, khí thế mới cho khu vực này phát triển bứt phá trong thời gian tới .
Tôi cho rằng, việc ra đời Nghị quyết 68-NQ/TW ở thời điểm này nếu triển khai thực hiện tốt thì đây có thể là bước ngoặt, đột phá thứ ba trong lịch sử phát triển khu vực kinh tế tư nhân, sẽ giúp thay đổi khu vực kinh tế tư nhân về chất .
*PV: Nghị quyết đưa ra một loạt các giải pháp về tín dụng để phát triển doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV). Ông đánh giá như thế nào về quy định này trong Nghị quyết?
– Nghị quyết 68 đưa ra một loạt các giải pháp về tín dụng nhằm hỗ trợ DNNVV, bao gồm: Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho các DNNVV trong 3 năm đầu thành lập. Có chính sách cho DNNVV thuê nhà, đất là tài sản công chưa sử dụng hoặc không sử dụng tại địa phương. Hoàn thiện cơ chế chính sách tín dụng cho kinh tế tư nhân, ưu tiên một phần tín dụng thương mại cho DNNVV. Hoàn thiện mô hình các quỹ bảo lãnh tín dụng, quỹ phát triển DNNVV…
Tuy nhiên, việc triển khai các chính sách này còn gặp nhiều khó khăn. Theo báo cáo, dư nợ tín dụng cho DNNVV tính đến cuối năm 2024 đạt khoảng 2,74 triệu tỷ đồng, tăng 10,7% so với cuối năm 2023, chiếm 17,6% tổng dư nợ nền kinh tế. Dù có sự tăng trưởng, nhưng con số này vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu vốn của DNNVV.
Ngoài ra, hoạt động bảo lãnh tín dụng cho DNNVV còn gặp nhiều hạn chế, chưa hỗ trợ được nhiều cho các doanh nghiệp. Nguyên nhân chính bao gồm quy mô vốn của các quỹ bảo lãnh tín dụng hạn chế, điều kiện bảo lãnh tín dụng đối với DNNVV quá chặt chẽ, và mô hình tổ chức quỹ thuộc các địa phương quản lý làm giảm hiệu quả hoạt động bảo lãnh…
*PV: Trên thực tế vẫn có tình trạng “Nghị quyết rất hay nhưng tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu”. Theo ông, để Nghị quyết 68, cũng như các chương trình hành động của Chính phủ sớm “thấm” vào cuộc sống thì đâu là những việc cần làm ngay?
– Để Nghị quyết 68 thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, cần thực hiện ngay những việc sau. Trước hết cần xây dựng lộ trình chi tiết, rõ ràng: Chính phủ cần xây dựng lộ trình triển khai Nghị quyết với các chỉ tiêu cụ thể và tăng cường giám sát qua các chỉ số KPI. Điều này giúp đảm bảo việc thực hiện các chính sách được đồng bộ và hiệu quả.
Bên cạnh đó, thành lập các tổ chuyên trách: Việc thành lập các tổ chuyên trách cấp Trung ương để triển khai Nghị quyết sẽ giúp việc thực hiện hiệu quả, nhất quán, tránh qua nhiều cấp, nhiều ngành không cần thiết.
Thêm vào đó cần điều chỉnh chính sách để tránh thiên vị, đảm bảo minh bạch và công bằng cho tất cả doanh nghiệp…
Doanh nghiệp tư nhân cần chính sách hỗ trợ thiết thực để phát triển bền vững, bao gồm hỗ trợ về thuế, mặt bằng sản xuất, và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao…
*PV: Theo ông, nhu cầu thiết thực của doanh nghiệp tư nhân là gì và giải pháp để kinh tế tư nhân cất cánh?
– Doanh nghiệp tư nhân hiện nay thực sự cần nhất là được tiếp cận vốn dễ dàng hơn. Nhiều DNNVV gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn do thiếu tài sản đảm bảo và hồ sơ tài chính chưa minh bạch. Do đó, nước ta cần triển khai các giải pháp đồng bộ từ phía ngân hàng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước, bao gồm thiết kế sản phẩm tín dụng chuyên biệt cho cộng đồng này.
Đồng thời, doanh nghiệp tư nhân cần chính sách hỗ trợ thiết thực để phát triển bền vững, bao gồm hỗ trợ về thuế, mặt bằng sản xuất, và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; cần một môi trường kinh doanh thuận lợi đòi hỏi nhà nước phải tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, giảm bớt thủ tục hành chính rườm rà, và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.
Tôi cho rằng, để kinh tế tư nhân cất cánh, chúng ta cần thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đổi mới công nghệ để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, khuyến khích, hỗ trợ để họ tăng cường liên kết: Khuyến khích doanh nghiệp tư nhân liên kết với nhau và với doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI để tận dụng lợi thế và phát triển bền vững.
Ngoài ra, nước ta cần tập trung phát triển nguồn nhân lực: Đầu tư vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của doanh nghiệp và nền kinh tế.
Có thể thấy, khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển và đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế. Tuy nhiên, để đạt được điều này, cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phía nhà nước thông qua việc triển khai hiệu quả các chính sách đã đề ra trong Nghị quyết 68-NQ/TW, cũng như sự nỗ lực không ngừng từ phía doanh nghiệp trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và đổi mới sáng tạo.
*PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
Nguồn: VTV