Nợ thuế từ 50 triệu đồng không thể xuất cảnh
Thời gian qua, trong bối cảnh kinh tế khó khăn, ngành Thuế đã nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều biện pháp quản lý thu để đạt được mục tiêu đã đề ra. Theo số liệu thống kê của Tổng cục thuế, số thu từ thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong năm 2024 đạt khoảng 189.000 tỉ đồng, tăng 20% so với năm 2023 (157.000 tỉ đồng). Đối với công tác thu thuế từ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, tổng số thu năm 2024 đạt 25.900 tỉ đồng, tăng 20% so với năm trước.
Riêng trong tháng 1/2025, thống kê mới nhất từ Bộ Tài chính cho thấy, công tác thu thuế ghi nhận nhiều kết quả tích cực, nhất là từ khu vực sản xuất, kinh doanh chiếm 49,3% dự toán tổng số thu nội địa, ước đạt 18,2% dự toán. Nguyên nhân chủ yếu do trong tháng này tập trung thu nộp các khoản thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng các doanh nghiệp nộp thuộc diện nộp thuế theo quý phát sinh quý IV/2024… Theo thống kê, trong tháng 1, thu thuế TNCN 5.800 tỷ đồng, đạt 11,6% và tăng 17,6%.
Mới đây, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 49/2025/NĐ-CP quy định về ngưỡng áp dụng tạm hoãn xuất cảnh, có hiệu lực thi hành từ ngày 28/02/2025. Nghị định quy định về áp dụng ngưỡng tiền thuế nợ và thời gian nợ trong các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh, về việc thông báo áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh và hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh.
Nghiên cứu kinh nghiệm áp dụng chính sách này tại một số quốc gia cho thấy, những cá nhân có khoản nợ thuế trong khoảng 2.000 USD (đối với Malaysia) và là 40.000 USD (đối với Hoa Kỳ) thuộc trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh. Do đó, ngưỡng đối với cá nhân tại Việt Nam khoảng 2.100 USD (tương đương 50 triệu đồng) là phù hợp.
Còn với cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuộc trường hợp bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế có số tiền thuế nợ từ 500 triệu đồng trở lên và số tiền thuế nợ đã quá thời hạn nộp theo quy định trên 120 ngày.
Bên cạnh đó, nghị định quy định, với cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký có số tiền thuế nợ quá thời hạn nộp theo quy định và sau thời gian 30 ngày kể từ ngày cơ quan quản lý thuế thông báo về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh mà chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Đáng chú ý, người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài trước khi xuất cảnh từ Việt Nam có số tiền thuế nợ quá thời hạn nộp theo quy định mà chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh.
Quản lý hiệu quả nợ thuế và thu nợ đọng
Theo ông, Mai Sơn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính), Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 đã quy định các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh. Tuy nhiên, trong đó chưa quy định cụ thể ngưỡng số tiền nợ và thời hạn áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh.
Cả nước có 76.428 cá nhân hoạt động kinh doanh trên thương mại điện tử, trong đó hơn 30.000 trường hợp đã bị xử lý do sai phạm về thuế
Do đó, trong thời gian qua, để khắc phục những hạn chế đó, cơ quan thuế đã phải tăng cường nhiều giải pháp hỗ trợ cũng như thông báo minh bạch nghĩa vụ thuế cho người dân và tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan nhằm đẩy nhanh thủ tục giải quyết. “Trước tình hình đó, Nghị định số 49/2025/NĐ-CP quy định về ngưỡng áp dụng tạm hoãn xuất cảnh là rất cần thiết để quản lý hiệu quả nợ thuế và thu nợ đọng”, ông Mai Sơn nhấn mạnh.
Sự phát triển của nền kinh tế số và các mô hình kinh doanh trực tuyến mang lại cơ hội lớn cho nguồn thu thuế thu nhập cá nhân, nhưng cũng đặt ra thách thức trong việc quản lý thuế từ các cá nhân có nhiều nguồn thu.
“Sự bùng nổ của các hoạt động kinh doanh trực tuyến, thương mại điện tử và các mô hình tiếp thị liên kết khiến công tác quản lý thuế trở nên phức tạp hơn. Trên thực tế, ngành Thuế đã chú trọng và tập trung thu thuế từ các cá nhân tham gia vào các hoạt động trực tuyến, buôn bán qua các nền tảng thương mại điện tử, cho thuê tài sản online, tiếp thị liên kết, livestream bán hàng… Song, việc nợ thuế của các cá nhân kinh doanh qua các nền tảng trực tuyến xảy ra khá phổ biến. Nhiều cá nhân, doanh nghiệp không hoàn thành nghĩa vụ thuế, dẫn đến tình trạng không công bằng trong việc đóng thuế và làm giảm tính minh bạch của hệ thống thuế. Do đó, các biện pháp như tạm hoãn xuất cảnh là một công cụ hữu hiệu và cần thiết để đảm bảo công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế, tránh thất thu thuế”, ông Hiếu phân tích.
Tính đến nay, cả nước có 76.428 cá nhân hoạt động kinh doanh trên thương mại điện tử, trong đó hơn 30.000 trường hợp đã bị xử lý do sai phạm về thuế, với số tiền truy thu, xử phạt là 1.223 tỷ đồng. Đáng chú ý, thời gian qua, các cơ quan thuế đã tập trung kiểm tra những cá nhân nổi tiếng tham gia thương mại điện tử, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Chia sẻ sâu hơn về vấn đề này, ông Mai Sơn cho biết thêm, trước khi ban hành thông báo tạm hoãn xuất cảnh đối với cá nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp, cơ quan thuế sẽ tiếp tục thực hiện một số các biện pháp đôn đốc, gửi thông báo nợ, quyết định cưỡng chế (nếu có) cho người nộp thuế. Để tránh trường hợp ra đến sân bay, cửa khẩu mới biết mình nợ thuế và bị tạm hoãn xuất cảnh thì cơ quan thuế khuyến cáo người nộp thuế thường xuyên tra cứu nghĩa vụ thuế của mình, chủ động tra cứu thông báo nợ để có kế hoạch nộp thuế đúng hạn, không để tình trạng nợ thuế kéo dài…/.
Nguồn: VTV