Tại huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau và huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang, hiện tại có hàng trăm hộ nông dân mua nhầm lúa giống kém chất lượng. Không chỉ mất tiền, người nông dân còn đối mặt với nguy cơ lỡ cả một mùa vụ.
Khi người dân mang lúa trả và yêu cầu hoàn tiền, họ chỉ nhận lại được sự thờ ơ và thách thức từ người phân phối.
Hàng trăm bao lúa giống vẫn được người dân cắn răng giữ lại làm bằng chứng, với một tia hy vọng mong manh sẽ được hoàn tiền. Nhưng họ sẽ phải chờ đến bao giờ, khi những kẻ trục lợi vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.
Lật tẩy chiêu trò lừa bán giống lúa giả
Câu hỏi đặt ra là bằng cách nào những thương lái vốn quen mặt tại địa phương lại có thể dễ dàng bán giống lúa giả cho bà con với số lượng lớn như vậy?
Ông Lê Công Danh (xã Biển Bạch Đông, Thới Bình, Cà Mau) đặt mua 100 bao lúa giống F lai Ấn Độ của ông Lê Văn Cao để bán lại cho người dân. Khi phát hiện lúa giống không đúng cam kết, kém chất lượng ông Danh chủ động thu lại toàn bộ số lúa đã bán, chấp nhận thiệt hại để giữ uy tín.
Mất trắng 450 triệu đồng và gánh trên vai món nợ khổng lồ đó là tình cảnh của bà Trần Thị Hoa (xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời, Cà Mau) sau khi tin lời thương lái Phan Sơn Cường. Thông qua mối quen biết, bà Hoa đã vay tiền để đặt mua 3 tấn lúa giống F1 lai Ấn Độ với lời hứa hẹn lợi nhuận hấp dẫn. Thế nhưng, sau khi nhận đủ tiền, ông Cường “bặt vô âm tín”.
Bà Trần Thị Hoa cho hay: “Ông Cường khẳng định với tôi là ông Cường có đặt cọc công ty nước ngoài 7 tấn lúa lai F Ấn Độ với số tiền 150 triệu/tấn. Khi bán ra cho người dân là 180 triệu/tấn, sau đó là 200 triệu/tấn. Ông Cường nói thấy tôi cô giáo hiền lành nên ông chia cho tôi 3 tấn, chứ ở đây rất nhiều người hợp tác”.
Lê Văn Cao và Phan Sơn Cường – những thương lái có nhiều năm thu mua lúa tại địa phương, đã lợi dụng chính sự quen biết và lòng tin của bà con để dựng nên một kịch bản hoàn hảo: Một là, quảng cáo lúa F1 lai Ấn Độ là “giống vàng”, chất lượng cao, năng suất vượt trội. Hai là; Hai là tung tin thị trường khan hiếm, tạo cơn sốt ảo. Và cuối cùng, buộc bà con phải đặt cọc trước nếu muốn có hàng.
Tiền đã trao nhưng lúa giống thì không thấy đâu, bà Hoa làm đơn tố giác tội phạm gửi đến Công an huyện Vĩnh Thuận. Nhưng câu trả lời bà nhận được là hợp đồng mua bán này là giao dịch dân sự, cơ quan điều tra không thụ lý. Hàng trăm hộ dân khác cũng chỉ được chính quyền địa phương hướng dẫn khởi kiện ra tòa.
Thiếu kiên quyết trong xử lý vụ giống lúa giả
Sau khi lật tẩy những chiêu trò tinh vi của các đối tượng bán lúa giống giả, câu hỏi lớn nhất được đặt ra là vai trò của cơ quan chức năng ở đâu? Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Kiên Giang đã vào cuộc xác minh. Kết quả đã rõ nhưng đến nay việc xử lý vẫn chưa rõ ràng và dứt điểm.
Trong một cuộc kiểm tra đột xuất hộ ông Lê Văn Cao, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Kiên Giang đã làm rõ nguồn gốc hơn 6,2 tấn lúa giống F1 lai Ấn Độ. Bao bì ghi nơi sản xuất là Công ty TNHH BTF 1R, tại đường Hoàng Hoa Thám, Quận 1, TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, khi cơ quan chức năng xác minh, đây là một “địa chỉ ma”. Không hề tồn tại công ty nào như vậy.
Nhiều hộ nông dân miền Tây đã mua phải giống lúa giả.
Mặc dù đã xác định đây là sản phẩm từ một công ty “ma”, không rõ nguồn gốc, không được kiểm định, nhưng ngành nông nghiệp tỉnh Kiên Giang lại dừng điều tra với lý do: Không xác minh được đối tượng cung cấp ban đầu. Trách nhiệm lại được “đá” sang cho công an, rồi cho tòa án và người dân thì bị bỏ lại ở giữa.
Ông Nguyễn Văn Liên – Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Vĩnh Thuận, Kiên Giang cho biết: “Phòng Nông nghiệp có phối hợp với xã hướng dẫn người dân qua bên Công an, coi nguồn gốc giống này như thế nào. Công an nói chưa đủ cơ sở và có hướng dẫn qua tòa án”.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư cho rằng đây không đơn thuần là giao dịch dân sự. Việc các đối tượng cố tình cung cấp thông tin gian dối về sản phẩm, về một công ty không có thật để chiếm đoạt tiền của nông dân đã có đủ dấu hiệu của tội lừa đảo.
Luật sư Trần Văn Độ – Đoàn Luật sư tỉnh Hậu Giang cho hay: “Người mua được quyền yêu cầu cơ quan Cảnh sát điều tra tiến hành điều tra nguồn gốc sản phẩm. Nếu người bán lợi dụng thông tin sản phẩm gây thiệt hại người dân thì cơ quan Cảnh sát điều tra được quyền khởi tố vụ án liên quan đến hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Đây là một kịch bản lừa đảo được tính toán kỹ lưỡng. Người nông dân cần cơ quan chức năng nhìn nhận đúng bản chất vụ việc để trả lại công bằng và tài sản cho bà con.
Nguồn: VTV
