Kinh tế tư nhân đang là khu vực đông đảo nhất, đóng góp lớn nhất cho nền kinh tế Việt Nam với gần 1 triệu doanh nghiệp và khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể. Như khẳng định trước đó của Tổng Bí thư Tô Lâm, kinh tế tư nhân chính là động lực quan trọng nhất trong tăng trưởng kinh tế, là chìa khóa để kinh tế Việt Nam cất cánh trong giai đoạn tiếp theo.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã luôn sát sao, quyết liệt, liên tiếp đưa ra các chỉ đạo và chính sách phù hợp, tác động tích cực lên khu vực kinh tế quan trọng này. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận là khu vực kinh tế tư nhân, tùy vào bối cảnh từng địa phương, vẫn còn tồn tại nhiều rào cản, kìm hãm sự phát triển. Ví dụ như vấn đề kẹt xe tại TP Hồ Chí Minh, đây là một nút thắt mà các doanh nghiệp tư nhân rất mong được tháo gỡ.
Tại TP Hồ Chí Minh, tình trạng kẹt xe đang được xem là điểm nghẽn cản trở sự phát triển kinh tế của thành phố. Theo tính toán gần nhất của Sở Giao thông Vận tải, mỗi năm kinh tế thành phố thiệt hại khoảng 6 tỷ USD/năm (hơn 138.000 tỷ đồng) vì tình trạng tắc nghẽn giao thông.
Cần tạo thể chế, chính sách bình đẳng cho kinh tế tư nhân
Cần có những thay đổi về thể chế, chính sách bình đẳng để kinh tế tư nhân phát huy được tiềm lực.
Từ 1 doanh nghiệp Nhà nước được cổ phần hóa cách đây 11 năm, doanh nghiệp đã trở thành một trong những thương hiệu đầu ngành trong lĩnh vực dịch vụ du lịch, với doanh thu hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm.
Theo đại diện doanh nghiệp, cần có những thay đổi về thể chế, chính sách bình đẳng để kinh tế tư nhân phát huy được tiềm lực.
Ông Nguyễn Quốc Kỳ – Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietravel Corporation cho hay: Nhà nước cần định vị rõ vai trò của nền kinh tế tư nhân, từ đó chúng ta mới ra chính sách được. Chúng ta vẫn có những cái đánh giá rằng, kinh tế tư nhân chỉ là 1 bộ phận nằm dưới kinh tế Nhà nước, và nằm trên kinh tế hộ, kinh tế cá thể. Vì đặt để như thế cho nên chúng ta thiết kế chính sách nó đi theo 3 tầng như thế, trong khi với nhận thức mới chúng tôi cho rằng nó không phải 3 tầng, mà là cái “kiềng 3 chân”.
Tại hội thảo mới đây, đại diện các doanh nghiệp cho biết, các vướng mắc khó khăn lớn nhất của kinh tế tư nhân hiện thiếu các nguồn lực đầu tư. Do đó, việc tạo cơ chế không phân biệt giữa các khu vực kinh tế sẽ tăng khả năng tiếp cận các nguồn lực như vốn, đất đai, tài nguyên cho khối tư nhân.
“Tất cả chính sách ưu đãi đều là ưu đãi trong 1 sân chơi chung, không có áp dụng riêng cho doanh nghiệp Nhà nước hay doanh nghiệp tư nhân hay doanh nghiệp FDI, chúng ta nên tạo ra 1 sự bình đẳng hoàn toàn”, ông Đinh Hồng Kỳ – Chủ tịch Tập đoàn Secoin chia sẻ.
Ông Nguyễn Ngọc Hòa – Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh HUBA cho hay: “Việc Nhà nước hiện nay đẩy mạnh các dự án đầu tư công sẽ tạo ra cái cầu rất lớn và cho phép doanh nghiệp tư nhân tiếp cận, tham gia vào những dự án đầu tư công lớn, ví dụ như làm đường, hạ tầng thì doanh nghiệp được tham gia vào thành những doanh nghiệp vệ tinh”.
Ngoài ra, việc thực thi chính sách vẫn còn nhiều bất cập, nhiêu khê, đặc biệt là các quy định về điều kiện kinh doanh, các tiêu chuẩn kỹ thuật sản phẩm, dịch vụ trong nhiều lĩnh vực.
TS. Huỳnh Phước Nghĩa – Giảng viên, Đại học kinh tế TP Hồ Chí Minh cho hay: “Có thể những chính sách đó cần phải có sự linh hoạt trong thực thi, thì chúng ta vẫn gặp những vấn đề liên quan nhà nước thực thi ở cấp độ chính quyền địa phương, ở góc độ trực tiếp cho doanh nghiệp thì cái này chúng ta cũng cần phải xem xét lại”.
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh toàn cầu hiện nay, kinh tế tư nhân có thể nói là lực lượng chủ động nhất với cơ chế vận hành linh hoạt, khả năng thích ứng cao, phản ứng nhanh nhẹn bởi sự tinh gọn hiệu quả. Do đó, gỡ vướng về chính sách, khơi thông nguồn lực cho khối tư nhân trong nước cũng chính là tạo sức mạnh nội sinh cho nền kinh tế về lâu dài.
Khơi thông nguồn lực kinh tế tư nhân

Cần mở rộng con đường cho doanh nghiệp, thúc đẩy các nguồn lực đầu tư, để khu vực kinh tế tư nhân có động lực phát triển.
Để giải quyết tình trạng tắc nghẽn, chỉ có 1 giải pháp duy nhất là phải tăng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, mở rộng đường. Ở đây con đường này chính là thể chế, chính sách. Nhà nước cần mở rộng con đường cho doanh nghiệp, thúc đẩy các nguồn lực đầu tư, để khu vực kinh tế tư nhân có động lực phát triển, tăng tốc trong thời gian tới.
Là khu vực đông đảo nhất, khi có tới 98% tổng số doanh nghiệp trong nền kinh tế, đóng góp 30% thu ngân sách, tạo công ăn việc làm cho 85% lực lượng lao động. Các chuyên gia cho rằng, khi kinh tế tư nhân được xác định là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế, thì các chính sách cần đặt kinh tế tư nhân làm trọng tâm. Và điểm đột phá, bắt đầu tư thể chế. Mục tiêu đặt ra là cắt giảm 30% thủ tục hành chính trong thời gian sớm nhất. Theo các chuyên gia, giải pháp nằm ở chính việc mở rộng ứng dụng Chính phủ điện tử.
Ông Mai Hữu Tín – Chủ tịch Liên đoàn Doanh nghiệp tỉnh Bình Dương cho hay: “Ứng dụng Chính phủ điện tử tại Việt Nam 1 cách tích cực và Chính phủ điện tử theo chúng tôi nghĩ là cách nhanh nhất, tạo ra hiệu quả tức thì để có tác động tích cực vào môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Thì cái gì phải xin cho, phải cấp phép, rất phổ biến, cái đó đều có thể loại bỏ được bằng Chính phủ điện tử”.
Việc cắt giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian xử lý hồ sơ, qua đó, sẽ giúp giảm chi phí kinh doanh, tăng chi phí cơ hội cho doanh nghiệp. Các chuyên gia cũng cho rằng, nên có chính sách khuyến khích khác nhau cho những nhóm doanh nghiệp khác nhau trong khu vực tư nhân. Những chính sách này không dựa trên quy mô, mà dựa trên hiệu quả của doanh nghiệp trong nền kinh tế.
Ông Cấn Văn Lực – Chuyên gia kinh tế cho biết: “Chúng ta hỗ trợ theo mức độ đóng góp của doanh nghiệp này trở lại với xã hội. Đóng góp vào ngân sách, đóng góp việc làm, đóng góp vào an sinh xã hội, đóng góp vào đổi mới sáng tạo và nhiều đóng góp khác chứ không căn cứ vào quy mô. Vì nhiều doanh nghiệp quy mô lớn nhưng chưa chắc đã hiệu quả”.
Chính việc tập trung tìm kiếm và tháo gỡ những điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, đang tạo một động lực tích cực cho khu vực kinh tế tư nhân.
Ông Trần Đình Thiên – Chuyên gia kinh tế chia sẻ: “Cái nỗ lực của Chính phủ, nỗ lực của Nhà nước bây giờ tập trung vào tháo gỡ, tạo ra những điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, tạo một niềm tin. Quan trọng là cái niềm tin. Giao việc cho họ, đề nghị họ đảm đương trách nhiệm có thể coi là sứ mệnh quốc gia thì tôi cho cái đó sẽ tạo đà, tạo thế cho giai đoạn mới, khu vực tư nhân sẽ có cái bứt phá”.
Khi nguồn lực được khơi thông, khu vực kinh tế tư nhân được kỳ vọng sẽ vươn mình. Tăng cả về số lượng và đóng góp cho nền kinh tế. Từ mức trên 50% GDP hiện nay lên 65-70% giai đoạn tiếp theo.
Phải mất đến hàng chục năm TP Hồ Chí Minh mới hoàn thành xong tuyến Metro số 1. Để xây dựng thêm 355km metro trong 10 năm tới thì chắc chắn cần có những cơ chế, chính sách đặc thù. Từ khi tuyến Metro số 1 đi vào hoạt động, bộ mặt đô thị khu vực phía Đông TP Hồ Chí Minh đã thay đổi đáng kể. Việc có những cơ chế chính sách đặc biệt để phát triển khu vực kinh tế tư nhân được kỳ vọng sẽ làm thay đổi đáng kể bộ mặt kinh tế Việt Nam trong thập kỷ vươn mình của dân tộc.
Nguồn: VTV