Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ban hành Chỉ thị số 08 về đẩy mạnh phòng, chống lãng phí, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thời gian qua, dù đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào các mục tiêu phát triển kinh tế, tuy nhiên, thực tiễn vẫn còn những tồn tại, hạn chế làm giảm hiệu quả quản lý, sử dụng nguồn lực Nhà nước, khiến cho không ít lĩnh vực phát triển chưa đồng bộ.
Thủ tướng yêu cầu cần thống nhất nhận thức về phòng, chống lãng phí, thông qua việc gắn với những cam kết rõ ràng, đảm bảo rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm, rõ kết quả.
Một vấn đề liên quan trực tiếp đến phòng chống lãng phí trong bối cảnh hiện nay, đó là khi chúng ta đang thực hiện quyết liệt nhiệm vụ sắp xếp, tinh gọn bộ máy thì sẽ phải xử lý các tài sản công của các cơ quan đơn vị sau khi thay đổi như thế nào để tránh lãng phí, thất thoát. Ví dụ như với một số cơ sở nhà đất, một trụ sở làm việc không còn sử dụng chẳng hạn. Việc này hiện đang được Bộ Tài chính đề xuất một số giải pháp xử lý.
Tăng cường xử lý tài sản công
Đại diện Cục quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết, với các tài sản có thể di chuyển, tiếp tục sử dụng sẽ thực hiện di chuyển đến chỗ mới. Còn những gì không di chuyển được như trụ sở làm việc bị thừa thì có thể thu hồi, chuyển giao cho đơn vị khác xử lý.
Ông Nguyễn Tân Thịnh – Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính – cho rằng: “Đợt này chúng tôi đề nghị trong phương án tổ chức lại các cơ quan, đơn vị, phải có phương án về xử lý tài sản. Ví dụ bây giờ một huyện không còn nữa, tài sản của huyện đó chuyển giao cho xã nào, ai quản lý thì trong phương án về sắp xếp bộ máy phải có phương án về xử lý tài sản, để chúng ta chủ động hơn trong xử lý tài sản”.
Ông Nguyễn Tân Thịnh – Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính (Ảnh: Bộ Tài chính)
Theo thống kê đến cuối năm ngoái, cả nước có trên 11.000 cơ sở nhà đất không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả, không đúng mục đích. Trong đó, có trên 7.200 cơ sở chưa có quyết định xử lý. Sắp tới, khi thực hiện sáp nhập, sắp xếp các địa phương, lượng tài sản công dôi dư sẽ còn tăng lên đáng kể. Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị các Bộ, ngành, địa phương cần kịp thời rà soát, kiến nghị các giải pháp cụ thể, hiệu quả.
Cả nước có trên 11.000 cơ sở nhà đất không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả, không đúng mục đích
Kịp thời phân bổ hết vốn đầu tư công
Một trong những nguồn lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cũng được Thủ tướng nhấn mạnh tại Chỉ thị đó chính là việc phẩn bổ, quản lý và sử dụng hiệu quả vốn đầu tư công. Đặc biệt, ở giai đoạn đầu năm, khâu phân bổ vốn phải được thực hiện rốt ráo, không để tình trạng vốn đã được Trung ương giao nhưng các đơn vị lại chậm phân bổ chi tiết để thực hiện dự án, gây lãng phí nguồn lực của Nhà nước.
Dự án Trường Cao đẳng nghề Lạng Sơn hiện đang chờ quyết định phân bổ vốn để tiếp tục triển khai các hạng mục kế tiếp. Gỡ được nút thắt về vốn cũng là gỡ cho tiến độ của công trình.
Ông Lê Quang Hồng – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Lạng Sơn – cho biết: “Có vốn sớm chúng tôi sẽ triển khai ngay trong 5 tháng để kịp cho các học sinh thụ hưởng”.
Theo Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 2 năm nay, cả nước vẫn còn hơn 77.000 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa được phân bổ, tương đương với hơn 9% tổng vốn được Thủ tướng Chính phủ giao. Sớm hoàn thiện công tác chuẩn bị đầu tư hay bổ sung đanh mục dự án kịp thời được cho là những giải pháp giúp đẩy nhanh việc phân bổ vốn.
Ông Lương Trọng Quỳnh – Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn – cho rằng: “Để sớm phân bổ vốn cho các dự án, hiện chúng tôi đang đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư và gắng trách nhiệm cho từng cơ quan, cá nhân để hoàn thành nốt số vốn còn lại”.
Ông Lương Trọng Quỳnh – Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn
Chậm phân bổ sẽ ảnh hưởng đến tiến độ thi công cũng như giải ngân của các dự án, đặc biệt là những dự án cấp thiết, quan trọng cho phát triển cần sớm hoàn thành để người dân, doanh nghiệp được thụ hưởng. Vì vậy, đây sẽ là nhiệm vụ đòi hỏi các Bộ, ngành, địa phương phải thực hiện ngay. Nếu như không phân bổ đúng hạn, Chính phủ sẽ thu hồi số vốn ngân sách Trung ương đã giao để bố trí sang cho các dự án khác, đồng thời kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của những người liên quan.
Cắt giảm thủ tục, cải thiện môi trường kinh doanh hỗ trợ doanh nghiệp
Để có thể phòng, chống lãng phí trong chi phí tuân thủ của người dân, doanh nghiệp, việc cải cách, giảm tối đa thủ tục hành chính, đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến liên thông và giải quyết 100% hồ sơ thủ tục hành chính bằng điện tử cũng là giải pháp cần được đẩy mạnh.
Một lô hàng xuất khẩu dự kiến sẽ xuất sang Hoa Kỳ vào cuối tuần này, thông thường sẽ thông quan từ 3 – 7 ngày làm việc. Tuy nhiên, từ ngày 15/3 khi Cục Hải quan áp dụng bộ máy làm việc mới, doanh nghiệp cho biết, thời gian thông quan đã giảm còn 3 ngày. Và khi lô hàng có vướng mắc về thủ tục giấy tờ thì đều được hải quan trả lời phản hồi luôn trong ngày, điều này tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.
Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương – CIEM cho biết, theo cách đánh giá cũ của WB từ năm 2020, Việt Nam xếp vị trí thứ 5 trong ASEAN về môi trường kinh doanh. Với cách đánh giá mới năm 2024, Việt Nam tiến lên 1 bậc, ở vị trí thứ 4 trong ASEAN, chỉ sau Singapore, Malaysia và Thái Lan. Muốn vào top 3, Việt Nam sẽ cần phải nỗ lực hơn nữa.
Ông Phan Đức Hiếu – Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc Hội – cho rằng: “Trong các cải cách, qua rà soát, nếu thấy quy định bất hợp lý thì bãi bỏ luôn là cách nhanh nhất và tháo gỡ tốt nhất. Những quy định không thực sực cần thiết mà gây ra chi phí thời gian cho doanh nghiệp thì chúng ta bỏ hẳn đi mà vừa nhanh vừa hiệu quả”.
Số liệu từ Cổng thông tin quốc gia về pháp luật cho thấy, Việt Nam có 6.200 điều kiện kinh doanh và hơn 5.000 thủ tục hành chính trong các lĩnh vực trọng yếu như đầu tư, đất đai, xây dựng, thuế, thương mại, Logistics. Cắt giảm 30% trong số này tức là năm nay, chúng ta sẽ cần cắt giảm hơn 2.000 điều kiện kinh doanh và 1.500 thủ tục hành chính.
Để giảm thất thoát, lãng phí trong quản lý, sử dụng các nguồn lực của Nhà nước chắc chắn sẽ cần một hệ thống quản trị thông minh, trong đó có việc đẩy nhanh chuyển đổi số quản lý, liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa nhiều đơn vị được thông suốt, mượt mà. Điều này sẽ giúp minh bạch thông tin, tạo thuận lợi trong quản lý, từ đó các vụ việc lãng phí, tiêu cực cũng được phát hiện, xử lý kịp thời.
Thời gian qua, có thể thấy, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt, sát sao nhằm sửa đổi, bổ sung các cơ chế quản lý kinh tế – xã hội không còn phù hợp với thực tiễn phát triển, nhất là những lĩnh vực dễ phát sinh lãng phí như: quản lý ngân sách, vốn và tài sản công hay xây dựng, đất đai, tài nguyên, tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực… liên quan đến cả các lĩnh vực kinh tế truyền thông cũng nhưng các mô hình kinh tế mới. Tất cả sẽ góp phần hiệu quả cho việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên của năm nay cũng như mức tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 – 2030.
Nguồn: VTV
