Thị trường lao động năm 2025 sẽ chứng kiến những biến chuyển đáng kể so với các năm trước. Với sự phát triển của công nghệ, AI, việc đầu tư cho nghiên cứu và phát triển là mối quan tâm và ưu tiên của các doanh nghiệp nhằm bắt kịp và đón đầu xu hướng thị trường,… Để có cái nhìn cụ thể hơn về chủ đề này, phóng viên Thời báo VTV đã có cuộc trò chuyện với bà Ngô Thị Ngọc Lan, Giám đốc khu vực miền Bắc của Navigos Search – một trong những đơn vị cung ứng giải pháp nhân sự tại Việt Nam.
Theo dự báo từ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, thị trường lao động sau Tết có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân sự cục bộ do nhiều người lao động có xu hướng nghỉ việc để tìm kiếm cơ hội tốt hơn. Theo bà, điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mức độ cạnh tranh việc làm so với thời điểm trước Tết?
Bà Ngô Thị Ngọc Lan: Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, các doanh nghiệp đều cần ưu tiên đẩy mạnh hoạt động bán hàng, do vậy, các vị trí kinh doanh luôn đứng đầu danh sách cần tuyển dụng của doanh nghiệp trong các cuộc khảo sát hàng năm do Navigos Group tiến hành. Thực tế này không chỉ ở giai đoạn sau Tết mà ở bất kỳ thời điểm nào của doanh nghiệp.
Các ngân hàng tập trung tuyển các chuyên viên quan hệ khách hàng, bao gồm cả khối ngân hàng bán lẻ hay ngân hàng doanh nghiệp. Con số tuyển dụng hàng năm đối tượng này của các ngân hàng lên tới hàng ngàn người.
Các doanh nghiệp bán lẻ, doanh nghiệp công nghệ thông tin hay các ngành hàng gia dụng, điện tử tiêu dùng đều có nhu cầu cao với các vị trí kinh doanh, bán hàng. Các vị trí về chăm sóc khách hàng cũng vươn lên đứng thứ 3 trong nhu cầu và ưu tiên tuyển dụng của các doanh nghiệp trong năm 2025 cho thấy sự chú trọng của doanh nghiệp đối với các hoạt động bán hàng và chăm sóc khách hàng thế nào.
Trong khảo sát mới nhất của chúng tôi, theo sau vị trí bán hàng là các vị trí thuộc khối sản xuất. Với dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, phần lớn đổ vào lĩnh vực sản xuất, nhân sự trong khối sản xuất, kỹ thuật sản xuất. Với sự phát triển của công nghệ, AI, việc đầu tư cho nghiên cứu và phát triển là mối quan tâm và ưu tiên của các doanh nghiệp nhằm bắt kịp và đón đầu xu hướng thị trường. Trong khi đó, các vị trí như hành chính tổng hợp, vận hành hay pháp lý lại có nhu cầu tuyển dụng thấp hơn.
Như bà chia sẻ, phần lớn dòng vốn đầu tư đang đổ về lĩnh vực sản xuất. Vậy nhu cầu việc làm của lĩnh vực này đang và sẽ diễn ra như thế nào?
Theo dữ liệu tuyển dụng của Navigos Search và Vietnamworks, ngành dịch vụ giao nhận, vận tải, logistics ghi nhận mức tăng trưởng trong năm 2024 và dự báo sẽ tiếp tục ổn định trong năm 2025.
Tuy vậy, trong khảo sát vẫn có khoảng 20% doanh nghiệp có dự kiến rà soát lại hệ thống, tinh gọn bộ máy, sa thải nhân viên hoặc đóng băng hoạt động tuyển dụng. Điều đó cho thấy nền kinh tế có dấu hiệu phục hồi và tăng trưởng nhưng vẫn còn rất nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Câu chuyện tinh giản bộ máy ở các doanh nghiệp hiện tại cũng đang được nói đến rất nhiều và triển khai trong năm nay.
Trước bối cảnh tinh giản bộ máy sẽ diễn ra ở các doanh nghiệp trong năm 2025, theo bà, các ứng viên cần có những kỹ năng gì để đáp ứng được công việc?
Báo cáo Tương lai việc làm 2025 của Diễn đàn kinh tế thế giới dự báo, do sự tác động của chuyển đổi cơ cấu, từ 2025 đến 2030 sẽ có 8% việc làm bị mất đi, tương đương với 92 triệu việc làm, cùng với đó là sự ra đời của 14% việc làm mới, tương đương khoảng 170 triệu việc làm. Những nhóm kỹ năng phát triển nhanh nhất là AI, mạng và an ninh mạng, kiến thức công nghệ; bên cạnh đó, các kỹ năng cốt lõi được nhà tuyển dụng đánh giá cao nhất là tư duy phân tích, khả năng thích ứng và linh hoạt, lãnh đạo và ảnh hưởng xã hội.
Còn tại Việt Nam, theo khảo sát của chúng tôi, các doanh nghiệp cần những ứng viên có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt. Theo sau đó là kỹ năng giao tiếp hiệu quả và ngoại ngữ. Ngoại ngữ ngày càng được doanh nghiệp và chính bản thân người tìm việc đánh giá cao vì đó là cánh cửa để giúp người lao động tiếp cận được với các kiến thức mới đang thay đổi nhanh chóng hàng ngày cũng như là công cụ để giao tiếp và làm việc hiệu quả trong một thế giới đa chiều và nhiều mối liên hệ.
Ảnh minh hoạ.
Theo bà, nhóm lao động nào đang gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm? Họ nên làm gì để tìm được hướng đi cho riêng mình?
Trong khảo sát mà chúng tôi thực hiện gần đây về nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp trong năm 2025, nhóm nhân sự mà các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng cao nhất là từ 1-5 năm kinh nghiệm. Trong đó, nhóm dưới 1 năm kinh nghiệm và trên 5 năm kinh nghiệm ít được các doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng. Đặc biệt nhóm trên 10 năm kinh nghiệm có nhu cầu tuyển dụng thấp nhất cho thấy các doanh nghiệp không mặn mà tuyển dụng nhóm nhân sự này.
Trước tình hình đó, việc đa dạng hóa các kênh tìm việc sẽ giúp cho ứng viên có thể tìm kiếm được công việc phù hợp với bản thân mình. Hiện tại, các kênh phổ biến mà nhà tuyển dụng ưu tiên để tìm ứng viên là các trang dịch vụ tuyển dụng trực tuyến như Vietnamworks (chiếm 75,5% các nhà tuyển dụng tham gia khảo sát lựa chọn), giới thiệu nội bộ (71,9%) hay Facebook (63%). Đối với các vị trí cấp cao hay khó tuyển ứng viên, kênh Headhunt (săn tuyển nhân tài) hiện là giải pháp của doanh nghiệp. Nắm bắt được xu hướng và các kênh tuyển dụng của doanh nghiệp sẽ giúp ứng viên xác định được kênh phù hợp để ứng tuyển.
Bên cạnh đó, người lao động có thể áp dụng các ứng dụng AI để tìm việc làm. Hiện nay, theo khảo sát của chúng tôi, số lượng người sử dụng AI để tìm kiếm việc làm ở Việt Nam chưa cao, chiếm khoảng 18.4%. Vậy có nghĩa là hơn 80% số người tham gia khảo sát chưa ứng dụng AI cho việc tìm kiếm việc làm của mình.
So với các nước trong khu vực, thị trường lao động Việt Nam có những lợi thế và bất lợi gì? Từ đó, bà có thể đánh giá xu hướng tuyển dụng của năm 2025 sẽ thay đổi ra sao?
Trước hết, Việt Nam có lợi thế lớn về nguồn lao động trẻ và dồi dào, với khoảng 50,74 triệu người trong độ tuổi lao động, trong đó thế hệ Y và Z chiếm gần 65%. Điều này giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong bối cảnh nhiều quốc gia phát triển đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số.
Bên cạnh đó, chi phí lao động cạnh tranh cũng là một yếu tố quan trọng, khi mức thu nhập trung bình tháng của người lao động Việt Nam thấp hơn so với nhiều nước trong khu vực sẽ tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các doanh nghiệp nước ngoài mở rộng hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Tuy nhiên, chất lượng nguồn nhân lực vẫn là một rào cản lớn. Dù có lực lượng lao động đông đảo, nhưng trình độ chuyên môn chưa cao, khiến Việt Nam xếp thứ 11/12 nước châu Á về chất lượng nguồn nhân lực, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân sự có kỹ năng phù hợp, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao như AI, kỹ thuật và marketing.
Dựa theo thực tế hiện nay, xu hướng tuyển dụng tại Việt Nam vào năm 2025 có thể sẽ chứng kiến những biến chuyển đáng kể so với các năm trước. Trước đây, nhiều doanh nghiệp có xu hướng tuyển dụng số lượng lớn với yêu cầu tương đối dễ dàng. Tuy nhiên, hiện nay, các doanh nghiệp đặt ra tiêu chí khắt khe hơn về trình độ và kỹ năng của ứng viên. Nguyên nhân chính là do nhu cầu kiểm soát chi phí, đặc biệt là chi phí lương, nhằm duy trì tính cạnh tranh về giá thành. Do đó, họ ưu tiên tuyển dụng những ứng viên chất lượng cao, nhưng mức lương không tăng nhiều so với trước.
Xin cảm ơn bà!
Thị trường lao động sau Tết 2025 đang có nhiều biến động với cả cơ hội và thách thức đan xen. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu và trong nước có nhiều thay đổi, người lao động cần chủ động trau dồi kỹ năng, mở rộng kênh tìm việc và sẵn sàng thích nghi để nắm bắt cơ hội tốt hơn trong thị trường lao động đầy cạnh tranh.
Nguồn: VTV
