Tác động tăng giá sẽ rõ rệt vào tháng 6 và tháng 7
Báo cáo Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ cho thấy CPI lõi, tức là CPI không bao gồm các yếu tố thực phẩm và năng lượng dễ biến động, đã tăng nhiều nhất trong bốn tháng qua. Điều này cho thấy lạm phát vẫn đang duy trì ở mức cao và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt rõ rệ
Các nhà kinh tế cho biết, sự gia tăng CPI là do thuế nhập khẩu toàn diện của Tổng thống Mỹ Donald Trump đẩy giá cat hàng hóa tăng.
Đáng chú ý, theo các chuyên gia kinh tế, tháng 5 sẽ đánh dấu sự khởi đầu của các chỉ số lạm phát cao liên quan đến thuế quan có thể kéo dài đến cuối năm.
Nhà bán lẻ Walmart tháng trước cho biết, toàn hệ thống sẽ bắt đầu tăng giá vào cuối tháng 5 và tháng 6.
Theo các nhà kinh tế, sở dĩ lạm phát phản ứng chậm với thuế quan là vì hầu hết các nhà bán lẻ đều bán hàng hóa tích lũy trước khi thuế có hiệu lực. “Các nhà bán lẻ đã thể hiện sự kiềm chế đáng kể vào tháng 4”, Stephen Stanley, nhà kinh tế trưởng của Mỹ tại Santander US Capital Markets cho biết. Đồng thời nói thêm: “Tháng 5 sẽ là tháng đầu tiên chúng ta nhìn thấy rõ nét về mức tăng giá cả hàng hóa và tác động lớn nhất sẽ nhìn thấy vào tháng 6 và tháng 7”.
Một cuộc khảo sát của Reuters đối với các nhà kinh tế cho thấy, CPI có khả năng tăng 0,2% vào tháng 5 sau khi tăng cùng biên độ vào tháng 4. Giá xăng chủ yếu thấp hơn vào tháng 5 do lo ngại về tăng trưởng kinh tế toàn cầu đã kiềm chế giá dầu thô.
Trong 12 tháng tính đến tháng 5, CPI được dự báo tăng 2,5% sau khi tăng 2,3% vào tháng 4. CPI cốt lõi được dự báo sẽ tăng 0,3%, đây sẽ là mức tăng lớn nhất kể từ tháng 1, sau khi tăng 0,2% vào tháng 4. Trong 12 tháng tính đến tháng 5, lạm phát CPI cốt lõi ước tính sẽ tăng 2,9% sau khi tăng 2,8% vào tháng 4.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ theo dõi các biện pháp lạm phát khác nhau để đạt mục tiêu 2%. Ngân hàng trung ương Mỹ dự kiến sẽ giữ nguyên lãi suất chuẩn qua đêm trong khoảng 4,25%-4,50% vào tuần tới trong khi các nhà hoạch định chính sách theo dõi tác động kinh tế của thuế quan.
Dữ liệu CPI sẽ được giám sát chặt chẽ trong những tháng tới sau khi Cục Thống kê lao động (BLS) thuộc Bộ Lao động Mỹ biên soạn báo cáo và các bản phát hành kinh tế khác bao gồm báo cáo việc làm được theo dõi chặt chẽ đã công bố vào tuần trước về việc tạm dừng thu thập dữ liệu CPI tại ba thành phố do hạn chế về nguồn lực.
Bên cạnh đó, BLS cũng đã thông báo rằng, sau khi công bố dữ liệu Chỉ số giá sản xuất tháng 7 vào tháng 8, họ sẽ chấm dứt việc tính toán và công bố khoảng 350 chỉ số. Điều đó sẽ bao gồm dữ liệu từ ngành PPI, hàng hóa, nhu cầu cuối cùng – nhu cầu trung gian và phân loại chỉ số đặc biệt.
Hệ lụy từ bão tăng giá
Hồi tháng 4 vừa qua, Công ty dự báo toàn cầu Morning Consult tiến hành với sự tham gia của hơn 400 doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Mỹ. Khảo sát tập trung vào kỳ vọng và chiến lược ứng phó của các doanh nghiệp trước tác động của thuế quan.
Theo đó, các doanh nghiệp đều cho rằng chi phí sẽ tăng do thuế suất cao hơn áp dụng với phần lớn các đối tác thương mại của Mỹ, và họ có kế hoạch chuyển phần chi phí phát sinh này sang người tiêu dùng thông qua việc điều chỉnh giá bán.
“Các doanh nghiệp có kế hoạch chuyển phần chi phí tăng thêm do thuế quan gây ra vào giá bán sản phẩm. Mức độ chuyển giao chi phí này sẽ khác nhau, tùy thuộc vào từng kịch bản thuế quan cụ thể”, phân tích kết luận.
Điều đáng chú ý là các doanh nghiệp lại dự báo mức tăng giá cao nhất trong kịch bản thuế suất thấp (10%), so với kịch bản thuế cao (25%) hoặc kịch bản không chắc chắn (thuế suất 10% nhưng có thể thay đổi).
Thuế quan là loại thuế mà doanh nghiệp nhập khẩu phải nộp khi hàng hóa được thông quan tại các cửa khẩu, và không phải do quốc gia hay doanh nghiệp xuất khẩu chi trả. Trước chi phí phát sinh này, doanh nghiệp có thể lựa chọn hấp thụ chi phí, thương lượng lại với nhà cung cấp, hoặc phổ biến nhất là chuyển gánh nặng sang người tiêu dùng.
Đáng chú ý, khảo sát của Đại học Michigan cho thấy người tiêu dùng hiện kỳ vọng lạm phát sẽ tăng 6,7% trong vòng 12 tháng tới, tăng mạnh so với mức 4,9% của tháng trước.
Trong khi đó, kỳ vọng lạm phát trung – dài hạn (5 – 10 năm) cũng tăng lên 4,4% trong tháng 4 từ mức 4,1% của tháng 3. Một khảo sát tương tự của Fed New York cũng ghi nhận xu hướng tăng, nhưng ở mức độ thấp hơn.
Các chính sách thương mại của Tổng thống Trump đẩy mức thuế trung bình lên cao nhất trong hơn một thế kỷ, qua đó làm tăng kỳ vọng lạm phát và kéo giảm kỳ vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Theo Fed Boston, các nhà nhập khẩu dự kiến chi phí phát sinh do thuế quan sẽ mất khoảng hai năm để phản ánh đầy đủ vào giá hàng hóa. Một yếu tố vẫn chưa được hiểu rõ là tác động của thuế nhập khẩu đối với giá bán của các doanh nghiệp nội địa, điều có thể ảnh hưởng lớn tới triển vọng lạm phát chung.
Còn các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng người tiêu dùng nên chuẩn bị cho một làn sóng lạm phát mới, đặc biệt là đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, hiện đang phải chịu mức thuế “khủng” lên tới 145%. “Nếu trong ngắn hạn, nguồn cung hàng hóa bị thu hẹp, điều này sẽ khiến giá tiêu dùng tăng cao”, bà Claudia Sahm, cựu chuyên gia kinh tế tại Hội đồng Thống đốc Fed, nhận định trong buổi phỏng vấn với Yahoo Finance hôm thứ Năm và thêm rằng: “Áo thun có thể sẽ trở thành mặt hàng ‘trứng gà mới’ – biểu tượng cho cú sốc giá tiếp theo”./.
Nguồn: VTV
