Chỉ trong 2 tháng đầu năm, Liên minh châu Âu EU đã gửi tới 16 cảnh báo đối với các sản phẩm nông sản và thực phẩm xuất khẩu của Việt Nam do vi phạm các quy định về an toàn thực phẩm. Trước thực tế này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa yêu cầu các bộ ngành liên quan triển khai ngay các biện pháp đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn của thị trường xuất khẩu, nhằm bảo vệ uy tín và vị thế của nông sản Việt Nam trên trường quốc tế.
Năm 2024, nông sản Việt nhận 114 cảnh báo từ EU, trong đó có 61 cảnh báo về dư lượng hóa chất, tăng 23 lần so với năm trước đó. Các quy định của EU về tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm liên tục có thay đổi, có những quy định đã được sửa đổi bổ sung tới hơn 100 lần. Ngay trong tháng 2, nhiều doanh nghiệp Việt gặp cảnh lúng túng khi khai báo các nguyên liệu sản phẩm không đúng với hồ sơ, dù quy định đã có từ năm 2022.
Ông Nguyễn Anh Duy – Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Thương mại toàn cầu Thanh niên cho hay: “Nếu liên tục xuất hiện những cảnh báo nhiều như thế thì phía châu Âu họ sẽ đánh giá năng lực điều hành của phía Việt Nam và ngay lập tức họ chọn các đối tác khác như Thái Lan, hoặc những nước có nền nông nghiệp tương đương như chúng ta”.
Dù Chính phủ đã có đề án thực thi về an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS), nhưng đến nay mới có 18/63 tỉnh thành triển khai. Các vựa nông sản lớn như đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên và Nam Trung Bộ chưa thông suốt về hệ thống thông tin thị trường. Văn phòng SPS Việt Nam đặt tại Hà Nội đang là cơ quan chủ quản duy nhất cung cấp thông tin cho doanh nghiệp.
Ông Ngô Xuân Nam – Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam cho hay: “Doanh nghiệp có cần hỏi đáp thì đều phải gửi văn bản ra Hà Nội, có thể mất 3-4 ngày, xử lí xong phải mất hàng tuần. Nếu chúng ta đã xác định xuất khẩu nông sản chủ lực ở vùng Tây Nguyên, đồng bằng sông Cửu Long cũng như Nam Trung Bộ, tùy theo mặt hàng thì SPS phải gắn với vùng địa phương đó bằng nhiều hình thức như văn phòng đại diện hay cổng thông tin trực tuyến”.
Quy định sẽ ngày càng chặt chẽ, đó là xu thế không thể đảo ngược. Nâng cao khả năng thích ứng với các yêu cầu thị trường của từng doanh nghiệp và các địa phương là yêu cầu cấp thiết để ngành nông nghiệp giữ đà tăng trưởng.
“Đề nghị nhà nước hỗ trợ các đơn vị sản xuất chế biến, rau quả các phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn để chúng tôi tự kiểm nghiệm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Không chỉ cho sản phẩm của đơn vị đó mà có thể các sản phẩm trong tỉnh”, ông Nguyễn Hữu Hiệu – Giám đốc Kinh doanh xuất khẩu, Công ty Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao chia sẻ.
Quả sầu riêng bị giảm đến 80% kim ngạch xuất khẩu do một quy định siết chặt kiểm định từ Trung Quốc đã trở thành bài học nhãn tiền. Áp lực đảm bảo chất lượng nông sản xuất khẩu sẽ ngày càng tăng, gây sức ép khi cả nước chuẩn bị bước vào chính vụ của nhiều loại hoa quả chủ lực.
Nguồn: VTV