Thời gian qua, các nền tảng thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ và dần trở thành kênh bán hàng hoá dịch vụ quan trọng của doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh. Về phía người tiêu dùng, 61% người dùng internet cho biết sàn thương mại điện tử đang là kênh mua sắm trực tuyến được ưa chuộng nhất của họ.
Còn về phía người bán, năm 2024 có 650.000 gian hàng trực tuyến trên các sàn thương mại điện tử có phát sinh đơn hàng. Doanh số của 5 sàn thương mại điện tử phổ biến nhất trong năm 2024 đã đạt 318.900 tỷ đồng. Sự phát triển này cho phép các nền tảng nắm giữ nhiều lợi thế quan trọng mà có thể tạo ra sự chênh lệch đáng kể về quyền lực trong quan hệ thương mại điện tử.
Pháp luật thương mại điện tử hiện nay tập trung chủ yếu vào các quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Trong khi đó, quyền và lợi ích của người bán hàng hóa dịch vụ lại ít được chú ý hơn.
Người bán nhỏ lẻ trên thương mại điện tử thường ở vị thế yếu hơn nhiều so với các nền tảng thương mại điện tử, do đó có thể dễ bị áp đặt các chính sách bất lợi và mất khả năng thương lượng, như thay đổi điều khoản đột ngột, bị đình chỉ hoặc cấm mà không có lý do rõ ràng, hạn chế tiếp cận dữ liệu…
Góp ý kiến xây dựng dự thảo Luật Thương mại điện tử, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) kiến nghị bổ sung chính sách về bảo vệ quyền lợi cho người bán trên nền tảng thương mại điện tử, trong đó tập trung vào tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của sàn đối với người bán, đảm bảo khả năng tiếp cận dữ liệu kinh doanh và quyền tự do thương lượng của người bán.
Phía VCCI biện dẫn, nghiên cứu mới đây của Ủy ban châu Âu đã chỉ ra 46% doanh nghiệp trên thị trường thuộc Liên minh châu Âu (EU) đã sử dụng nền tảng trực tuyến gặp phải các vấn đề trong quan hệ thương mại với nền tảng; trong đó, 21% cho biết các vấn đề xảy ra thường xuyên. Những doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào nền tảng có khả năng gặp vấn đề cao hơn đáng kể so với những doanh nghiệp còn lại. Thiệt hại kinh tế ước tính từ 2 đến 19,5 tỷ Euro mỗi năm.
Nguồn: VTV
